Yatırımcıların finansal ürün tercihleri, her ay getirilerdeki performansa bağlı olarak önemli ölçüde değişim gösteriyor. Piyasa dalgalanmaları ve getiri oranlarındaki farklılıklar, belirli dönemlerde yatırımcıların fon dağılımlarını yeniden gözden geçirmesine yol açıyor. Özellikle Eylül ayı, hisse senetlerinin zayıf bir seyir izlediği bir dönem olarak öne çıktı. Reel sektörden gelen olumsuz haberler, jeopolitik risklerin artması ve ikinci çeyrek bilançolarının beklentilerin altında kalması, borsada risk iştahını azaltan başlıca unsurlar oldu. Bu yazımızda, yatırımcıların hangi şemsiye fonlara yöneldiğini, hangi fonlara nakit giriş & çıkışlarının olduğunu, portföy dağılımlarını ve portföy yöneticilerinin en güvendiği hisseleri inceleyeceğiz.

Şemsiye Fonlar

Genel resme odaklanarak başlayalım. Fonlar, şemsiye fonların altında kategorize ediliyor ve bu genel eğilimlere bakmak, yatırımcı tercihlerine dair önemli ipuçları sunuyor. Fon piyasası büyümeye devam ediyor. İzlenen 9 şemsiye fona toplamda 173 milyar TL para girişi olduğunu gözlemliyoruz. En dikkat çeken giriş, para piyasası şemsiye fonlarına olmuş durumda. İkinci sırada ise serbest şemsiye fonlar yer alıyor. Serbest fonlar altında çeşitli fon türleri bulunsa da döviz serbest fonları en yüksek payı alıyor.

Altın piyasasının güçlü performansı, kıymetli madenler şemsiye fonuna olan girişleri artırarak 4,3 milyar TL'lik bir akış sağladı. Ancak, son 2.5 yıldır fon piyasasının büyümesinde önemli rol oynayan hisse senedi şemsiye fonlarında ise yaklaşık 3,1 milyar TL’lik çıkış dikkati çekiyor. Bu çıkışı, değişken şemsiye fonlar ile birlikte ele aldığımızda daha büyük bir hareket görüyoruz. Diğer şemsiye fonlarda giriş ve çıkışlar daha sınırlı kalmış durumda. Özellikle kira sertifikalarına olan ilginin artması, katılım fonlarındaki büyümeyi destekliyor. Ayrıca, yatırım fonu katılma paylarının yoğun olduğu fon sepeti fonlarından da 3,8 milyar TL’lik bir çıkış yaşandı. Borçlanma araçlarına ise girişler var, ancak bu girişler daha ılımlı bir seviyede gerçekleşiyor.

Para Piyasası Fonları

93 milyar TL üzerinde para girişi olan para piyasası fonları yatırımcıların gözdesi olmaya devam ediyor. Fintables Fonlar bölümünden, TEFAS’a açık, ilk 10 para piyasası fonunu incelediğimizde para piyasası fonlarının aylık getirilerinin %4 ve üzerinde olduğunu görüyoruz.  Yılbaşından itibaren getirilerde ise, Nurol Portföy Para Piyasası Fonu (PPN) %45,3 getiri ile zirvede bulunuyor.  Eylül ayında ise Nurol Portföy Para Piyasası Fonu (PPN) ve Ak Portföy Üçüncü Para Piyasası Fonu (BGP) %4,08 ile zirvede.

Değişken Fonlar

Değişken fonlar, hisse yoğun fonların aksine, portföylerinde bulunan varlıkların %80’i gibi katı bir kural setine bağlı olmadıkları için daha esnek bir yönetim imkanı sunuyor. Bu esneklik sayesinde, türbülanslı dönemlerde daha koruyucu getiriler sağlayabiliyorlar. Değişken fonlar, yerli ve yabancı hisse senetlerine, kamu ve özel sektör borçlanma araçlarına, repo-ters repo işlemlerine, altın ve kıymetli madenlere, yurtiçi ve yurtdışı türev araçlara (swap, vadeli işlemler, opsiyonlar) yatırım yapma imkanı sağlıyor.

1 Mayıs 2024 itibarıyla, değişken fonlarda stopaj oranı %7,5 olarak belirlenmişken, hisse senedi yoğun fonlar için bu oran %0 olarak korunmuştur. Ancak, bir değişken fon portföyünde %51’den fazla yerli hisse senedi bulunduruyorsa, stopaj muafiyetinden faydalanabiliyor. Eylül ayında getiriler açısından öne çıkan ilk 3 değişken fon ise -tematik fonlar hariç-; İş Portföy Dengeli Değişken Fon (TI7) %6,3, Osmanlı Portföy Agresif Değişken Fon (OPF) %4,1, ve Foneva Portföy Birinci Değişken Fon (FDG) %4,1 getiri ile dikkat çekiyor.

Hisse Senedi Yoğun Fonlar

TEFAS’a açık hisse senedi yoğun fonlar, Eylül portföylerini açıkladı. Hatırlatmakta yarar var: Hisse senedi yoğun fonlar ilgili ayın portföy dağılım raporlarını, takip eden ayın ilk 6 iş günü içinde açıklamak zorundalar. TEFAS’a açık fonlar içinde Eylül ayında en yüksek getiriye sahip 3 hisse senedi şemsiye fon: AK Portföy’ün Yeni Teknolojiler Yabancı Hisse Senedi Fonu (AFT) %8, İş Portföy’ün Yabancı Hisse Senedi Fonu (TMG) %7,9 ve İş Portföy’ün Bist Banka Endeksi Hisse Senedi Fonu (TAU) %6,1 oldu. Borsa İstanbul’daki zayıf performans sonucunda eylül ayında yabancı hisse senedi fonlarının pozitif ayrıştığını görüyoruz.

İki Önemli Bilgi:

Seçtiğimiz 10 fonun yönettiği toplam portföy büyüklüğü 1.35 milyar $ dolar seviyesinde. Toplam yönetilen portföy değeri (AUM) son bir ayda dolar bazlı -%8,8 azaldı. 

Pozisyon Değişimleri 

Yukarıda paylaştığımız fonların Eylül ayı portföy dağılım raporlarında, ağırlığı en yüksek 3 hisse pozisyonları aşağıdaki gibi oldu. 

Bültenimizde yer verdiğimiz fonların ağırlık arttırdığı ve azalttığı pozisyonları ise şöyle oldu:

AK3 tarafında Kardemir ve Ereğli portföye yeni giren hisse senedi olarak dikkat çekiyor. Tofaş ve Anadolu Efes pozisyonları ise tamamen kapatılmış.

TI2 tarafında, Eylül ayında portföye yeni giren tek hisse Tuborg oldu. Fiili dolaşımı düşük olduğu için ağırlığı çok sınırlı yerlerde. Medical Park ve Emlak Konut pozisyonlarından çıkılmış. 

IIH fonunda portföye 1 hisse eklenirken, 2 hisseden de çıkış yapılmış. Ford Otosan portföye eklenirken, Tab Gıda ve Çan2 Termik portföyden çıkarıldı.

FYD’de Ford Otosan’ı Eylül’de portföye ekleyen bir diğer fon olarak öne çıkıyor. AK3 fonu gibi bu fonda da Tofaş ve Anadolu Efes pozisyonları ise tamamen kapatılmış.

KPC fonunda eylül ayında yeni açılan ve kapatılan pozisyon yok. Orge Elektirik’de ağırlık arttırılırken, Bim tarafında çok az da olsa ağırlık azaltılmış. 

MAC tarafında portföye giren ve çıkan yeni hisse yok. Karel Elektronik, TAB Gıda ve Şişecam tarafında ağırlık arttırılmış.

NNF’de Tatlıpınar Enerji ve Özata Denizcilik portföye yeni giren hisse olurken, Turkcell portföyden çıkarılmış.

GHS’de portföye yeni giren hisse bulunmuyor; Kardemir portföyden çıkarılmış.

GL1 tarafında geçen ay olduğu gibi yine çok fazla değişiklik var. Ülker, Ford Otosan, İskenderun Demir, Kardemir, başta olmak üzere 11 hisse portföye dahil edilirken, Anadolu Efes, Pegasus, Tüpraş başta olmak üzere portföyden 7 hisse çıkarılmış. 

YHS fonunda eylül ayında yeni açılan ve kapatılan pozisyon yok.

Ortak Hisseler Neler?

Bültenimizde yer verdiğimiz yatırım fonlarının ortak tuttuğu hisseleri 2 kritere göre seçtik. Bunlardan ilki, ağırlığın %4’ten fazla ortak olarak bulunması. Diğeri ise en az 4 fonda bulunması.

Bültenimizde yer verdiğimiz fonların en çok inandığı hisseler Akbank ve İş Bankası olmuş. Haberleşme sektöründeki favorileri ise Turkcell. Havacılık tarafında Türk Hava Yolları ve Pegasus dikkat çekiyor.