Fon ekosistemi büyümeye devam ediyor. Yatırımcı bilinci arttıkça buranın önemi de artıyor. Fon bülteni büyük fotoğraflı anlamamıza yardımcı olacak ve aylık bültenlerle genel trendlerin ne olduğunu anlayacağız. “Yatırımcı hangi ürünlere ilgi gösteriyor?” “Nerelere para giriyor?” “Portföy yöneticileri hangi hisseleri beğeniyor?” “En büyük fonlarda durum ne?” gibi soruların yanıtlarını arayacağız.

Keyifli okumalar,

Giriş

Yatırımcı tercihleri, finansal ürünlerin getiri performanslarına göre her ay belirgin değişiklikler gösteriyor. Yatırımcılar belirli dönemlerde piyasadaki dalgalanmalara ve getiri oranlarına bağlı olarak fon tercihlerini yeniden şekillendirme eğiliminde oluyorlar. Ağustos ayı, özellikle hisse senetlerinde zayıf seyrin hakim olduğu bir ay oldu. Reel sektörden gelen olumsuz haberler, artan jeopolitik riskler, ikinci çeyrek bilançolarının zayıf gelmesi borsada risk iştahını düşüren unsurlar oldu. Yazımızda yatırımcıların hangi şemsiye fonlara ilgi gösterdiğine, hangi fonlara nakit girişleri olduğuna, portföy dağılım raporlarına, portföy yöneticilerinin en çok inandıkları hisselere değineceğiz. 

2024 Ağustos ayı itibarıyla sermaye piyasalarında 68 adet Portföy Yönetim Şirketi (PYŞ) faaliyet gösteriyor. Toplam yönetilen portföy değeri (AUM) ise 163 milyar dolar seviyesinde. 2023 yılı kapanışına göre hesaplarsak dolar bazlı artışın %52 olduğunu görüyoruz.

Şemsiye Fonlar

Önce genel resme odaklanalım. Bildiğimiz gibi fonlar şemsiye fonların altında sınıflandırılıyor ve buradaki genel trende bakmak bize yatırımcıların tercihleri açısından önemli ipuçları veriyor. Fon piyasası büyümeye devam ediyor. İzlediğimiz 9 şemsiye fona toplamda 179,3 milyar TL para girişi olduğunu görüyoruz. Bunların içinde en çok para girişi olan şemsiye fon para piyasası şemsiye fonu olarak dikkat çekiyor. İkinci sırada serbest şemsiye fon var. Serbest fonlar altında birçok farklı fon tipi sınıflandırılsa da aslan payı döviz serbest fonlara ait. Ağustos ayında döviz piyasasında yaşanan hareket, yatırımcıların bu tarafa ilgi göstermelerine sebep oldu. Altının iyi bir dönem geçirmesi kıymetli madenler şemsiye fonuna olan girişleri destekledi. Burada da 3,4 milyar TL’lik giriş görüyoruz. Son 2 yıldır fon piyasasının büyümesine en büyük katkıyı yapan hisse senedi şemsiye fonlarından ise çıkışlar göze çarpıyor. Burada neredeyse 3,6 milyar TL’lik çıkış var. Yerli hisselerde daha derin olan çıkışı detaylı inceleyeceğiz. Değişken şemsiye fonlar ile beraber düşündüğümüzde buradaki çıkışın daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz. Diğer şemsiye fonlarda giriş-çıkışlar daha az belirgin. Kira sertifikalarına ilginin artmasıyla katılım fonlarındaki büyüme dikkatimizi çekiyor. Yine yatırım fonu katılma paylarının yüksek olduğu fon sepeti fonlarından da 2,5 milyar TL’lik çıkış var. Borçlanma araçlarına girişler var, ancak daha ılımlı seviyede.

Para Piyasası Fonları

109 milyar TL üzerinde para girişi olan para piyasası fonları yatırımcıların gözdesi olmaya devam ediyor. Fintables Fonlar bölümünden, TEFAS’a açık, ilk 10 para piyasası fonunu incelediğimizde para piyasası fonlarının aylık getirilerinin %3,9 ve üzerinde olduğunu görüyoruz. Yılbaşından itibaren getirilerde ise, Nurol Portföy Para Piyasası Fonu (PPN) %40 getiri ile zirvede bulunuyor.  Ağustos ayında ise Deniz Portföy’ün temmuz ayında ihraç ettiği DL2 fonu %3,94 getiri ile zirvede. Fon aynı zamanda ağustos ayında 22 milyar TL ile en çok para girişi olan para piyasası fonu olarak da karşımıza çıkıyor. 

Değişken Fonlar

Para piyasası fonlarından sonra, ağustos ayının dikkat çeken şemsiye fonu ise değişken fonlar oldu. Değişken fonlar, hisse yoğun fonlardan farklı olarak, içerdiği enstrümanların %80 gibi genel bir kural setine tabi değil. Bu sayede portföy yöneticileri tercihlerinde daha esnek davranabildikleri için türbülans dönemlerinde değişken fonlar, daha koruyucu getiriler sağlayabiliyorlar. Değişken fonlar, yerli-yabancı hisse senetleri, kamu ve özel sektör borçlanma araçları, repo-ters repo, altın ve kıymetli benzeri madenlere, yurtiçi ve yurt dışı türev araçlara (swap, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri) yatırım yapabiliyorlar. Bildiğimiz gibi 1 Mayıs 2024 itibarıyla değişken fonlarda stopaj oranı %7,5 olarak belirlenirken, hisse senedi yoğun fonlarda ise %0 olarak korundu. Eğer bir değişken fon %51’den yüksek bir oranda yerli hisse senedi tutuyorsa, onlar da stopajdan muaf. Ağustos ayında ilk 3 sırada getiride dikkat çeken değişken fonlar; Strateji Portföy’ün Birinci Değişken Fonu (AN1) %4,9, İstanbul Portföy’ün Birinci Değişken Fonu (IPB) %3,9, Inveo Portföy Birinci Değişken Fon’u (GPG) %3,8 olarak dikkat çekiyor.

Hisse Senedi Yoğun Fonlar

TEFAS’a açık hisse senedi yoğun fonlar, ağustos portföylerini açıkladı. Hatırlatmakta yarar var: Hisse senedi yoğun fonlar ilgili ayın portföy dağılım raporlarını, takip eden ayın ilk 6 iş günü içinde açıklamak zorundalar. TEFAS’a açık fonlar içinde ağustos ayında en yüksek getiriye sahip 3 fon: AK Portföy’ün Sağlık Sektörü Yabancı Hisse Senedi Fonu (AFS) %6, yine AK Portföy’ün Avrupa Yabancı Hisse Senedi Fonu (AFV) %5,9 ve İş Portföy’ün Yabancı Hisse Senedi Fonu (TMG) %5,3 oldu. Borsa İstanbul’daki zayıf performans sonucunda ağusos ayında yabancı hisse senedi fonlarının pozitif ayrıştığını görüyoruz.

Bültenimizde yerli hisse senedi yoğun fon tarafında aşağıdaki 10 fona ait detaylı bilgileri paylaşacağız. Bu fonları belirli kriterlere göre seçtik. Kriterlerden ilki, TEFAS’ta işlem görüp her ay portföy dağılımını KAP’a bildirmesi. İkinci kriterimiz yalnızca belirli bir temaya yatırım yapmaması. Son kriterimiz ise toplam portföy büyüklüğü bakımından en yüksek ilk 10 fon içinde olması. Bu fonları büyükten küçüğe göre sıralarken, yatırımcı sayılarına, yılbaşından bu yana olan getirilerine ve para girişlerine göre sınıflandıralım istedik: 

İki Önemli Bilgi

✦ Seçtiğimiz 15 fonun yönettiği toplam portföy büyüklüğü 1.6 milyar dolar seviyesinde.

✦ Toplam yönetilen portföy değeri (AUM) son bir ayda dolar bazlı %8,2 azaldı. BIST-100 endeksi ise ağustosta dolar bazında %11,2 değer kaybetti.

Pozisyon Değişimleri 

Yukarıda paylaştığımız fonların ağustos ayı portföy dağılım raporlarında, ağırlığı en yüksek 3 hisse pozisyonları aşağıdaki gibi oldu. 

Artan-Azalanlar

Bültenimizde yer verdiğimiz fonların ağırlık arttırdığı ve azalttığı pozisyonları ise şöyle oldu:

AK3 tarafında Şok Marketler portföye yeni giren hisse senedi olarak dikkat çekiyor. Tamamen sıfırlanan bir pozisyon bulunmuyor. Anadolu Efes ve BİM tarafında ağırlık azaltılmış.

TI2 tarafında, ağustos ayında portföye yeni giren tek hisse Banvit oldu. Fiili dolaşımı düşük olduğu için ağırlığı çok sınırlı yerlerde. Tüpraş, Petkim, Logo Yazılım, İş Yatırım, Goodyear ve Lokman Hekim’de pozisyonlardan çıkılmış. 

IIH fonunda portföye 2 hisse eklenirken, 2 hisseden de çıkış yapılmış. Batı Çimento ve TAV Havalimanları portföye eklenirken, Şok Marketler ve Anadolu Grubu Holding portföyden çıkarıldı.

FYD’de Emlak Konut ve Pegasus portföye yeni eklenen hisse senetleri oldu. Mavi Giyim ve Ford Otosan portföyden çıkarıldı. 

KPC’de ise 3 pozisyona giriş, 3 pozisyondan çıkış var. Selçuk Ecza, Orge Elektrik, Doğu Aras Enerji Yatırımları portföye eklenirken; Yünsa, Aksa Enerji ve Alkim portföyden çıkarıldı.

MAC tarafında portföye giren ve çıkan yeni hisse yok. Karel Elektronik ve TAB Gıda tarafında ağırlık arttırılmış.

NNF’de AHES GYO portföye yeni giren hisse olurken, Türk Telekom portföyden çıkarılmış.

GHS’de Koza Altın portföye yeni giren tek hisse olurken; Anadolu Efes portföyden çıkarılmış.

GL1 tarafında çok fazla değişiklik var. Çimsa, Hitit Bilgisayar, Meditera, Anadolu Hayat, Suwen Tekstil portföye dahil edilirken, portföyden 13 hisse çıkarılmış. 

YHS’de Enka İnşaat ve Türkiye Sigorta portföye dahil edilirken Kardemir ve Aksa Akrilik portföyden çıkarılmış. 

Ortak Hisseler Neler?

Bültenimizde yer verdiğimiz yatırım fonlarının ortak tuttuğu hisseleri 2 kritere göre seçtik. Bunlardan ilki, ağırlığın %4’ten fazla ortak olarak bulunması. Diğeri ise en az 4 fonda bulunması.

Bültenimizde yer verdiğimiz fonların en çok inandığı hisseler BİM ve Akbank olmuş. Haberleşme sektöründeki favorileri ise Turkcell. Havacılık tarafında Türk Hava Yolları ve Pegasus dikkat çekiyor. 

Fonlarla ilgili içeriklerimiz devam edecek. Fonlar sayfamızı geliştirmeye devam ediyoruz. Son olarak varlık sınıfı dağılımını yayına aldık. Buradaki infografikle fonların geçmişten bugüne tuttukları varlık dağılım değişimlerini görebilirsiniz. Fon yayınlarımız da sürüyor. Ağustos ayı yayınını kaçırdıysanız izlemeyi unutmayın.