ABD büyüsü bozuluyor

11 Mart Salı gününden herkese günaydın, Fintables Bülten’e hoş geldiniz.

☑ ABD borsalarında son haftalarda gözlenen istikrarlı geri çekilme, dün çok daha sert bir satış dalgasına dönüştü. Yatırımcılar, riskli varlıklardan hızla çıkış yaparken, ABD ekonomisine dair endişeler artıyor.

☑ Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Ocak ayında sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 1,2 artarak üst üste üçüncü ayda da büyüme gösterdi. Ancak aylık bazda üretimde düşüş kaydedildi.

☑ İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi, şubat ayında 51,1 olarak gerçekleşti. Ocak ayındaki 51,2 seviyesine kıyasla büyük bir değişim yaşanmasa da endeks, ihracat talep koşullarındaki güçlenmenin devam ettiğine işaret etti.

☑ Rekabet Kurumu, BİM, Migros, Şok Marketler ve Carrefoursa'nın da aralarında bulunduğu gıda perakende sektörü şirketleri ve tedarikçileri hakkında rekabet kanununu ihlal edip etmediklerinin tespiti için soruşturma açtı.

Okuma süresi: 5 dakika 51 saniye.

Ajanda

1️⃣ Türkiye İstatistik Kurumu, ocak ayına ilişkin inşaat maliyet, ticaret satış hacim ve ciro endekslerini açıklayacak.

2️⃣ Hazine ve Maliye Bakanlığı, iki devlet tahvili ihalesi gerçekleştirecek.

3️⃣ Bugün bilançoların son günü. 100’ün üstünde bilanço bekleniyor.

Piyasalar

ABD borsalarında son haftalarda gözlenen istikrarlı geri çekilme, dün çok daha sert bir satış dalgasına dönüştü. Yatırımcılar, riskli varlıklardan hızla çıkış yaparken, ABD ekonomisine dair endişeler artıyor. Teknoloji hisseleri, 2022'den bu yana en büyük düşüşünü yaşayarak Nasdaq 100'ün %4 düşmesine sebep oldu. Piyasadaki bu türbülans, Trump'ın gümrük tarifeleri, harcama kesintileri ve agresif ticaret politikalarının ABD ekonomisini yavaşlatabileceği endişesinden kaynaklanıyor. Trump ve ekibi, ticaret politikalarının uzun vadede daha dengeli bir düzene oturacağını savunsa da, piyasalarda bu belirsizlik satış baskısı yaratmaya devam ediyor. Bu ortamda, yatırımcılar Hazine tahvilleri gibi güvenli limanlara yöneldi. 2 yıllık tahvil getirileri 11 baz puan düşerek piyasadaki endişeleri teyit etti. Kurumsal tahvil piyasasında risk iştahının azalmasıyla Wall Street bankaları, 10 kadar tahvil ihracını iptal etti. Bitcoin de bu dalgadan etkilenerek dört ayın en düşük seviyesine geriledi.

Satış baskısının en çok hissedildiği alan, boğa piyasasının yıllardır lideri olan teknoloji hisseleri oldu. Nasdaq 100 Endeksi %3,8 düşerek düzeltme bölgesine daha da yaklaştı. Tesla, Elon Musk'ın Trump'ın politikalarına yakın durmasına rağmen %15'ten fazla değer kaybetti. Nvidia %5,1 düşüş yaşarken, Morgan Stanley ve Goldman Sachs hisseleri de sırasıyla %6,4 ve %5 geriledi. Hafta sonu Trump'ın yaptığı açıklamalar piyasalarda spekülasyonları alevlendirdi. ABD ve Asya borsalarındaki satış dalgası, Avrupa piyasalarını da etkiledi. Stoxx Europe 600 Endeksi %1,3, Almanya'nın DAX Endeksi %1,7 değer kaybetti. Morgan Stanley’in baş hisse senedi stratejisti Michael Wilson, S&P 500’ün %20 daha düşme potansiyeli taşıdığını belirtirken, JPMorgan, endeksin ticaret belirsizliği nedeniyle 5.200 puana kadar gerileyebileceğini öngörüyor. 2025’e dair piyasa beklentileri bu yeni satış dalgası ışığında yeniden gözden geçirilebilir.

Ülker

Ülker Bisküvi, 2024 yılında konsolide hasılatını %4 artırarak 84,1 milyar TL’ye yükseltti. Brüt kâr %7 artışla 25,07 milyar TL’ye ulaşırken, net kâr %52 gibi dikkat çekici bir artış göstererek 7,40 milyar TL seviyesine çıktı. Net kâr marjı %6,1’den %8,8’e yükselirken, hisse başına kazanç %51 artarak 20,0 TL’ye ulaştı. Toplam varlıklar %10 büyüyerek 97,4 milyar TL’ye ulaşırken, özkaynaklar %17 artışla 33,48 milyar TL’ye yükseldi. 2024’te Ülker’in gelirlerinin %70’i Türkiye’den, %30’u ise yurt dışı operasyonlardan geldi. Türkiye’de marka penetrasyonu %100’e ulaşarak 24,2 milyon haneye erişim sağlandı. Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da, özellikle Suudi Arabistan ve Mısır’da, Ülker bisküvi kategorisinde lider konumunu korudu. Orta Asya’da, özellikle Kazakistan’da satışlar hızlı bir büyüme trendi gösterdi. Avrupa ve Kuzey Afrika pazarları ise istikrarlı büyümesini sürdürdü.

Ülker’in toplam satış hacmi, 2023’te 603 bin ton iken 2024’te %3 artışla 621 bin tona ulaştı. Bisküvi satış hacmi, 2023’te 326 bin ton iken 2024’te %3,7 artarak 338 bin tona yükseldi. Ancak satış gelirleri 32,3 milyar TL’den 31,3 milyar TL’ye gerileyerek %3’lük bir düşüş yaşadı. Hacim artışına rağmen cirodaki azalma, fiyatlamada rekabetin yoğunlaşması, ürün karmasında daha düşük fiyatlı segmentlerin ağırlık kazanması ve kur etkisi nedeniyle ihracat pazarlarında TL bazında gelir düşüşünden kaynaklandı. Çikolata satış hacmi, 2023’te 224 bin ton iken %1,3 artışla 227 bin tona ulaştı. Ancak ciro tarafında daha güçlü bir büyüme kaydedildi; çikolata satış gelirleri %9 artarak 38,8 milyar TL’den 42,3 milyar TL’ye çıktı. Hacimdeki sınırlı büyümeye rağmen cirosal artış, çikolata ürünlerinde fiyat artışlarının etkili olduğunu ve premium segmentlerin payının arttığını gösteriyor. Kek kategorisi, en güçlü hacim artışını kaydeden segment oldu. 2023’te 53 bin ton olan satış hacmi, %5,7 büyüyerek 2024’te 56 bin tona ulaştı. Ciro da benzer şekilde %4,8 artarak 6,14 milyar TL’den 6,43 milyar TL’ye yükseldi.

Türk Telekom

Türk Telekom, 2024 yılına ilişkin finansal ve operasyonel sonuçlarını açıkladı. Şirket, yıl boyunca beklentilerin üzerinde bir performans sergileyerek konsolide gelirlerini dördüncü çeyrekte %20,3 artışla 45,6 milyar TL'ye, yıl genelinde ise %11,8 artışla 161,7 milyar TL'ye yükseltti. UFRYK 12 muhasebe etkisi hariç tutulduğunda gelir artışı yıl genelinde %12,4 olarak gerçekleşti. FAVÖK, dördüncü çeyrekte %45,3 artışla 18 milyar TL'ye ulaşırken, yıl boyunca %30,5 artışla 63,1 milyar TL oldu. Net kâr 2024 sonunda 8,5 milyar TL olarak gerçekleşti ve Net Borç/FAVÖK oranı 0,81x seviyesine geriledi. Beklentilerin üzerinde gelen kâr rakamında, son çeyrekte mobil segmentin öngörülenin üzerinde büyümesi, güçlü ARPU artışıyla birlikte maliyetlerdeki düşüş ve verimlilik artışı, kontrollü faaliyet giderleri ile görece düşük finansman maliyetleri etkili oldu. Bu güçlü sonuç, yüksek vergi giderlerine rağmen elde edildi.

Yıl sonu itibariyle Net Borç/FAVÖK oranı 0,81x seviyesinde gerçekleşti. Operasyonel açıdan bakıldığında, toplam abone sayısı 53,2 milyona ulaştı. Sabit internet abone sayısı 15,4 milyona, mobil abone sayısı ise 1,1 milyon artışla 27,3 milyona yükseldi. Fiber abone sayısı 839 bin artarak 13,7 milyona ulaştı. Mobil faturalı abone sayısı %10,5 artarak 20,5 milyona yükseldi. 2025 yılı için şirket, satış gelirlerinin %8-9 aralığında artmasını, FAVÖK marjının %38-40 seviyelerinde olmasını ve yatırım harcamalarının satış gelirlerine oranının %28-29 aralığında gerçekleşmesini öngörüyor. Türk Telekom CEO’su Ümit Önal, şirketin gösterdiği performansa dair yaptığı açıklamada, 2024’ü beklentilerin üzerinde tamamladıklarını belirtti. Sabit internet ve mobil işkollarının gücülü performans sergilediğini vurgulayan Önal, mobilde %19,8 ve sabit internette %18,8'lik yıllık ARPU artışının rekabet avantajlarının bir sonucu olduğunu dile getirdi. 2024 yılının büyük bir başarıyla tamamlanmasının 2025 için daha iddialı hedefler belirlemelerine olanak tanıdığını belirtti.

Atıştırmalıklar

🏭 Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Ocak ayında sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 1,2 artarak üst üste üçüncü ayda da büyüme gösterdi. Ancak aylık bazda üretimde düşüş kaydedildi. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2025 yılı Ocak ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,7 azalırken, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 1,2 arttı. Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü ise yüzde 5 büyüme kaydetti. Sanayi üretimi, Ocak ayında bir önceki aya göre yüzde 2,3 oranında düşüş gösterdi. Aylık bazda madencilik ve taş ocakçılığı sektörü yüzde 7,5 artış kaydederken, imalat sanayi sektörü yüzde 3,0 oranında geriledi. Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü ise yüzde 0,8 oranında azaldı.

🚚 İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi, şubat ayında 51,1 olarak gerçekleşti. Ocak ayındaki 51,2 seviyesine kıyasla büyük bir değişim yaşanmasa da endeks, ihracat talep koşullarındaki güçlenmenin devam ettiğine işaret etti. Böylece Türk imalatçılarının ihracat iklimindeki kesintisiz iyileşme trendi 14. aya ulaştı. Küresel ekonomik aktivitenin en hızlı genişlediği bölge yine Orta Doğu oldu. Şubat ayında ekonomik aktivitenin en hızlı arttığı ülke Suudi Arabistan olurken, büyüme hızı ocak ayındaki 18 aylık zirveye kıyasla hafif zayıflasa da güçlü seyrini korudu. Birleşik Arap Emirlikleri'nde (BAE) petrol dışı ekonomik aktivite ivme kazandı. Kuveyt ve Lübnan’da üretim artarken, Mısır'da yatay seyretti, Katar'da ise düşüş yaşandı.

🎖️ Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI), 2020-2024 dönemine ilişkin küresel silah transferleri raporunu yayımladı. Rapora göre, bu dönemde büyük silah transfer hacmi, 2015-2019 dönemine kıyasla %0,6 geriledi. ABD, Fransa, Rusya, Çin ve Almanya, 2020-2024 döneminde en büyük beş silah ihracatçısı olarak öne çıktı. Ancak Rusya-Ukrayna savaşının etkisiyle pazar dengesinde önemli değişimler yaşandı. SIPRI raporuna göre, Türkiye'nin küresel silah ihracatındaki payı 2015-2019’daki %0,8 seviyesinden 2020-2024 döneminde %103 artarak %1,7’ye yükseldi. Bu artışla Türkiye, dünyanın en büyük 11. silah ihracatçısı oldu. Türkiye'nin 2020-2024 dönemindeki başlıca silah ihracat pazarları Birleşik Arap Emirlikleri (%18), Pakistan (%10) ve Katar (%9,9) oldu.

🛒 Rekabet Kurumu, BİM, Migros, Şok Marketler ve Carrefoursa'nın da aralarında bulunduğu gıda perakende sektörü şirketleri ve tedarikçileri hakkında rekabet kanununu ihlal edip etmediklerinin tespiti için soruşturma açtı. BİM, Şok, Migros ve Carrefoursa tarafından Kamuoyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yapılan açıklamalarda, Rekabet Kurumu’nun sektörde faaliyet gösteren perakende şirketleri ve tedarikçiler hakkında soruşturma başlattığı bildirildi. BİM’in açıklamasında, soruşturma açılmasının ilgili şirketlerin kanunu ihlal ettiği veya cezai yaptırımla karşı karşıya olduğu anlamına gelmediği vurgulandı. Rekabet Kurumu, 19 Şubat’ta yaptığı açıklamada, BİM’in bir çalışanının iş cihazından veri sildiğinin tespit edilmesi üzerine şirkete 1,3 milyar lira idari para cezası verdiğini duyurmuştu. Şirket, bu cezaya ilişkin hukuki itiraz sürecini başlattığını belirtti.