Dezenflasyona inanç artıyor

26 Haziran Perşembe gününden herkese günaydın, Fintables Bülten’e hoş geldiniz.

☑ Haziran verileri, özellikle hanehalkı tarafında kırılan yüksek beklentilerle birlikte dezenflasyon sürecine olan inancın güçlendiğine işaret ediyor.

☑ Petrol piyasası, jeopolitik tansiyonun düşmesi ve ABD stoklarındaki tarihi gerilemeyle birlikte OPEC+ zirvesine odaklanmış durumda.

☑ NATO zirvesi, savunma harcamalarında radikal artış ve Rusya’ya karşı net duruşla yeni bir dönemi başlatırken, Ukrayna’ya dair belirsizlikler ve bazı üyelerin çekinceleri ittifak içinde fikir ayrılıklarının sürebileceğine işaret ediyor.

☑ İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran’a göre, temmuz ayında gelecek olası bir faiz indirimi, Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadele kararlılığıyla çelişmeyecek ve reel sektöre kontrollü bir nefes alanı yaratabilecek.

Okuma süresi: 4 dakika 2 saniye.

Ajanda

1️⃣ Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Para Politikası Kurulu toplantı özeti ile haftalık para ve banka istatistiklerini açıklayacak.

2️⃣ Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, haftalık bankacılık sektörü verilerini duyuracak.

3️⃣ Avrupa Birliği liderleri, Belçika'da düzenlenecek zirve toplantısında bir araya gelecek.

Sektörel Enflasyon Beklentileri (TCMB)

Enflasyon Beklentileri

Haziran verileri, sektörel enflasyon beklentilerinde belirgin bir iyileşmeye işaret ediyor. Özellikle hanehalkı tarafında dikkat çekici bir kırılma var. TÜFE’nin 12 ay sonrası beklentisi piyasa katılımcılarında 0,5 puan düşüşle %24,6’ya, reel sektörde 1,2 puanlık gerilemeyle %39,8’e, hanehalkında ise 6,9 puanlık azalışla %53 seviyesine indi. Bu, hanehalkı nezdinde Aralık 2021’den bu yana görülen en düşük seviye. Diğer yandan, enflasyonun düşeceğini öngören hanehalkı oranı %30,7’ye çıktı.

Özellikle beklentilerin tarihsel olarak yüksek seyrettiği hanehalkı tarafında bu oranın artması, dezenflasyon süreci için önemli bir psikolojik eşik. Çünkü geçmişte enflasyonun artacağını düşünenlerin oranı %70’in üzerindeydi. Piyasa beklentileriyle uyumlu bir tablo söz konusu. Kur korumalı mevduattan çıkış, TL’ye dönüş stratejileri, sıkı maliye politikaları ve kur stabilitesiyle birlikte özellikle finansal ve reel sektördeki beklentilerin aşağı çekildiğini görüyoruz. Bu da riskli varlıklar için destekleyici.

ABD Ham Petrol Stokları (Bloomberg News)

Petrol

Petrol piyasasında tansiyon hızla düştü. Çatışmaların başladığı dönemde 80 doları aşan Brent, son iki günde %14’e varan bir düşüşle savaş öncesi seviyelere geri döndü. Düşüşe rağmen, Trump’ın İran’a yönelik yaptırımların hemen kaldırılmayacağı yönündeki açıklamalarıyla birlikte Çarşamba günü sınırlı bir toparlanma görüldü. Trump’a yöneltilen “Çin’e İran’dan petrol alımına göz mü yumuyorsunuz?” sorusu dikkat çekiciydi. Başkan, “Çin isterse alır, bizden de başkasından da” diyerek maksimum baskı stratejisinin artık pek işlemediğini zımnen kabul etmiş oldu. ABD yaptırımlarının Pekin üzerinde caydırıcılığı sınırlı kaldı.

Petrol arz tarafında önemli bir gelişme ABD’den geldi. Ham petrol stokları üst üste beşinci hafta düşerek 11 yılın mevsimsel en düşük seviyesine geriledi. Özellikle ABD’nin en önemli petrol depolama ve dağıtım merkezlerinden biri olan Cushing’deki düşüş dikkat çekici. Benzin talebi mevsimsellik etkisiyle yüksek düzeyde. Jeopolitik riskleri atlatan petrol piyasası artık OPEC+ toplantısına kilitlemiş durumda. 6 Temmuz’daki zirvede, ittifakın ağustos üretim politikasını netleştirmesi bekleniyor.

NATO üyelerinin savunma harcamalarının GSYH'ye oranı (Bloomberg News)

NATO

Hollanda’daki iki günlük NATO zirvesi, ittifakın savunma mimarisinde köklü bir değişime işaret etti. Kabul edilen bildiride, Rusya’nın uzun vadeli tehdidi ve terörizmin süregelen riski gerekçe gösterilerek, savunma harcaması hedefi %2’den %5’e çıkarıldı. Bu yeni hedef, yalnızca savunma bütçesi değil; siber güvenlik ve altyapı yatırımlarını da kapsıyor. Böylece NATO, 2035’e kadar trilyonlarca dolarlık bir harcama patikasına girmiş oldu. Genel Sekreter Mark Rutte, Kremlin’in beş yıl içinde ittifaka saldırabilecek kapasiteye ulaşabileceği uyarısında bulundu.

Ancak bildiride dikkat çeken bir nokta var. Bu seneki bildiride “Ukrayna’nın geleceği NATO’dadır” ifadesi yer almadı. Bu, ABD Başkanı Trump’ın Kiev’e yönelik destek konusunda isteksizliğini yansıtıyor. Zirve kapsamında Trump ve Zelenski kısa süreli bir görüşme gerçekleştirdi. Yeni harcama taahhüdü, özellikle yüksek borçlulukla mücadele eden Güney Avrupa ülkeleri için ciddi bir yük. İspanya ve bazı üyeler, bu seviyede askeri harcamanın gerçekten gerekip gerekmediğini sorguluyor. NATO tarihinde yeni bir döneme giriliyor. Harcama, strateji ve birlik mesajları iddialı dursa da bazı ülkelerin soru işaretleri önümüzdeki dönem için çatlakların olabileceğine işaret ediyor.

Atıştırmalıklar

📉 ABD Başkanı Trump’ın, Fed Başkanı Powell’ın yerine geçecek ismi olağan takvimden daha erken açıklamayı değerlendirmesi, piyasalarda faiz indirimlerinin beklenenden önce başlayabileceği beklentisini tetikledi. Bu gelişmeyle birlikte dolar zayıflarken, euro/dolar paritesi 1,17’yi aşarak Eylül 2021’den bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Asya para birimleri ve değerli metaller güç kazandı. Tahvil piyasasında ise 10 yıllık getiriler 2 baz puan gerileyerek %4,27’ye indi. Trump’ın erken aday açıklaması, piyasaların yeni başkanı bir tür “gölge başkan” gibi izlemesine ve Fed üzerindeki siyasi baskı algısının güçlenmesine yol açabilir. Powell ise Senato’da yaptığı açıklamada, gümrük tarifelerinin enflasyon üzerindeki etkisinin belirsizliğini vurgulayarak aceleci faiz indirimi sinyali vermedi.

⚖️ Fed Başkanı Jerome Powell, Kongre sunumunun ikinci gününde stagflasyon riskine ilişkin sorulara “Şu anda böyle bir tablo görmüyoruz” yanıtını vererek, düşük büyüme ile yüksek enflasyonun aynı anda kalıcılaşacağına dair temel bir senaryo öngörmediklerini söyledi. Powell, stagflasyonun merkez bankaları için zorlayıcı bir denge olduğunu belirtirken, Fed’in tarifelerin enflasyon üzerindeki etkisini dikkatle izlediğini ve bu konuda aceleci bir adım atmak istemediklerini vurguladı. Ekonomik projeksiyonlarda büyüme tahminleri aşağı, enflasyon tahminleri ise yukarı yönlü revize edilirken; Powell, faiz indirimi için sabırlı olunması gerektiğini yineledi ve tarifelerin etkisinin belirsizliğini vurguladı.

🗣️ İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, Merkez Bankası’nın iletişimini faiz kararlarının önüne koyarak, enflasyonun düşeceğine dair verdiği net mesajların piyasa için en az faiz indirimi kadar güçlü olduğunu vurguladı. Bloomberg HT’ye konuşan Aran, Temmuz ayında 350 baz puanlık bir indirim beklediğini ve bunun enflasyon beklentilerini bozmayacağını savundu. Aran’a göre, asıl önemli olan MB’nin ısrarla yıl sonu enflasyon hedefini 24-29 bandında tutması ve bu mesajla beklentileri yönlendirmeye devam etmesi. Bu senaryoda faiz indirimi, hem kamu tarafında faiz giderlerini azaltacak hem de kredi maliyetlerini aşağı çekerek reel sektöre destek olacak. Aran’ın yaklaşımı, sıkı duruş söylemiyle uyumlu ama aynı zamanda kredi kanallarını rahatlatmayı amaçlayan kontrollü bir gevşeme beklentisini işaret ediyor.

🥇 Citi, 2025 sonu ve 2026’da ABD’de büyümenin hız kazanmasıyla birlikte altına olan yatırım talebinin düşeceğini ve bunun fiyatlarda %20’nin üzerinde bir gerilemeye yol açabileceğini öngörüyor. Bankaya göre Trump’ın artan siyasi etkisi ve ABD ekonomisinin güçlü seyri, yatırımcıların “korunma” ihtiyacını azaltacak. Aynı zamanda Fed’in sıkı para politikasından nötr seviyelere geçiş yapması için hâlâ geniş bir alan bulunduğunu belirten Citi, bu geçişin hem ABD’de hem de küresel ölçekte büyüme beklentilerini destekleyerek değerli metaller üzerinde baskı yaratabileceğine dikkat çekiyor.