Hafta pozitif haberlerle başlıyor

22 Eylül Pazartesi gününden herkese iyi haftalar, Fintables Bülten’e hoş geldiniz.

☑ Borsa İstanbul, CHP kurultay davasının ertelenmesiyle güçlü bir yükseliş haftası geçirirken, yeni haftada tüketici güveni ve reel sektör verileri piyasanın yönü açısından öne çıkacak.

☑ Erdoğan–Trump zirvesinde Boeing ve F-16 anlaşmaları öne çıkarken, F-35 programına dair verilecek mesajlar Türkiye–ABD ilişkilerinin seyrini belirleyecek.

☑ Erdoğan–Trump zirvesi öncesinde ABD menşeli ürünlere getirilen ek vergilerin kaldırılması, Türkiye–ABD ticaretinde normalleşme sürecine zemin hazırlayan önemli bir adım oldu.

☑ Ticaret Bakanlığı, AB ve STA kapsamı dışındaki ülkelerden yapılacak otomobil ithalatına yüksek oranlı ek vergiler getirerek yerli üretimi ve istihdamı desteklemeyi hedefliyor.

Okuma süresi: 3 dakika 37 saniye.

Ajanda

1️⃣  Türkiye İstatistik Kurumu, temmuz ayı tarımsal girdi fiyat endeksi, ağustos ayı yurt dışı üretici fiyat endeksi ve eylül ayı tüketici güven endeksi verilerini açıklayacak.

2️⃣ Ağustos ayına dair Yabancı Turist Girişleri verilerini öğreneceğiz.

3️⃣ Fransa ve Suudi Arabistan öncülüğünde Filistin meselesine dair iki devletli çözüm için Uluslararası Konferans düzenlenecek. Dün İngiltere, Kanada ve Avustralya Filistin’i tanıdıklarını açıkladılar.

BIST-100 Son 1 Aylık Hacim

Borsa İstanbul

Borsa İstanbul, geçtiğimiz hafta CHP’nin kurultay iptal davasının 24 Ekim’e ertelenme kararının ardından oldukça pozitif bir hafta geçirdi. BIST-100 endeksi haftalık bazda %8,89 yükselerek bir önceki erteleme kararı olan 30 Haziran haftasından (%9,26) sonra yılın en iyi haftasını geçirdi. Hacimler de kademeli olarak artmaya devam ediyor. BIST-100’de son 6 ayın hacim ortalaması 110 milyar, son 3 ayın 119,5 milyar, son 1 ayın hacim ortalaması ise 144,7 milyar TL olarak gerçekleşti. Yukarı yönlü trend devam ediyor. Örneğin, geçtiğimiz haftanın tüm işlem günlerinde son 1 aylık ortalamanın üstünde hacim gördük.

Veri anlamında sakin bir haftaya başlıyoruz. Bugün TÜİK’in yayımlayacağı Tüketici Güven Endeksi (TGE) var. TGE, geçtiğimiz ay 0,7 puan artışla 84,3’e yükselmişti. TGE’nin 100'den büyük olması tüketici güveninde iyimser durumu, 100'den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu gösteriyor. Çarşamba günü yurt içinde reel sektöre ışık tutan İktisadi Yönelim Anketi, Reel Kesim Güven Endeksi ve Kapasite Kullanım Oranı verileri var. Bunlara ek olarak yine çarşamba günü öğreneceğimiz hizmet, perakende ticaret ve inşaat güven endeksleri sektörlere yönelik öncü veriler olacak.

Görsel: T.C. Cumhurbaşkanlığı Arşivi

Türkiye-ABD

Bu hafta piyasanın odak noktası Erdoğan–Trump görüşmesi olacak. Perşembe günü Washington’da yapılacak zirve, sadece diplomatik temas değil, aynı zamanda milyarlarca dolarlık ticaret ve savunma anlaşmalarının vitrine çıkacağı bir buluşma niteliğinde. Masada geniş ölçekli Boeing uçak alımları, yeni bir F-16 paketi ve uzun süredir donuk olarak bekleyen F-35 programı yer alıyor. Buna ek olarak Boeing ile yaklaşık 250 uçaklık bir sipariş için görüşmeler sürüyor. Ziyaret sırasında bu anlaşmanın duyurulması ihtimali güçlü. Lockheed Martin tarafında ise Türkiye’nin 40 adet F-16 Viper ve mühimmat için talebini netleştirmesi bekleniyor.

F-35 konusunda tablo biraz karmaşık. Hatırlarsak, Türkiye programın kurucu ortaklarından biriydi ancak S-400 alımı sonrası süreçten çıkarıldı. Ankara tamamen geri adım atmaya yanaşmasa da, Bloomberg News'in haberine göre sistemin kontrolüne dair teknik denetim mekanizmaları üzerinde esneklik sağlayabilir. Washington ise bugüne kadar her fırsatta F-35 meselesinde ilerlemenin Rus yapımı sistemden vazgeçilmesine bağlı olduğunu vurguladı. Bu nedenle görüşmeden çıkacak mesajlar, olası çözüm adımlarına işaret edip etmeyeceği açısından kritik.

Atıştırmalıklar

🤝 Erdoğan–Trump zirvesi öncesinde Türkiye, ilişkilerde yumuşamayı destekleyecek bir adım attı. Cumhurbaşkanı Kararı ile 2018’de ABD ile yaşanan ekonomik gerilim sonrasında yürürlüğe giren ek mali yükümlülükler tamamen kaldırıldı. O dönem otomobil, içecek, tütün, kozmetik ve gıda gibi pek çok kalemde vergiler yüzde 100’e varan oranlarda artırılmış, ithalat işlemleri devam eden ürünler içinse geçiş süreci tanınmıştı. Bu gelişme, iki ülke arasındaki ticari diyaloğun normalleşmesine ve olası yeni iş birliklerinin önünü açabilecek bir sürece işaret ediyor.

🚗 Ticaret Bakanlığı’nın Resmî Gazete’de yayımlanan yeni düzenlemesiyle, AB ve STA kapsamı dışındaki ülkelerden yapılacak otomobil ithalatına ek mali yükümlülükler getirildi. Konvansiyonel ve hibrit araçlarda yüzde 25 veya en az 6.000 dolar, plug-in hibritlerde yüzde 30 veya en az 7.000 dolar, elektrikli otomobillerde ise yüzde 30 veya en az 8.500 dolar vergi uygulanacak. Karar 60 gün sonra yürürlüğe girecek ve yerli üretimi koruma, cari açığı azaltma ve sektörde istihdamı destekleme hedefi taşıyor.

💰 Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yürüttüğü Yüksek Gelir Grupları Gözetim ve Uyum Programı kapsamında, büyük ölçekli şirketlerde ortaklığı bulunmasına rağmen gelir vergisi beyannamesi vermeyen veya beyanlarıyla harcama düzeyi arasında uyumsuzluk bulunan 10 bin mükellef mercek altına alındı. Çalışma sonucunda yaklaşık bin mükellef ilk kez gelir vergisi beyannamesi verirken, kâr dağıtımı yapmayan çok sayıda şirket de bu yönde karar alarak toplamda 15 milyar liralık ek matrah beyan edildi.

🗳️ CHP, 24 Ekim’de yapılacak 38. Olağan Kurultay öncesinde bugün olağanüstü kurultayını toplayarak tek aday olan Özgür Özel’i yeniden genel başkan seçti. İstanbul il delegeleri ile PM ve YDK üyelerinin oy kullanmadığı kurultayda yapılan oylamada kullanılan 917 oyun 835’i geçerli sayıldı ve Özel geçerli oyların tamamını aldı. Eski Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu’nun katılmadığı kurultayda, Özel önceki genel başkanlar Hikmet Çetin ve Murat Karayalçın’ın arasında yerini alırken, İstanbul İl Başkanlığı’na kayyum olarak atanan Gürsel Tekin’in davet edilmediği öğrenildi.

📈 Goldman Sachs, S&P 500 için yıl sonu hedefini 6.600’den 6.800’e yükselterek endeksin mevcut seviyelere göre yüzde 2’nin üzerinde prim yapabileceğini öngördü. Banka, bu iyimserliğini Fed’in faiz indirimleriyle daha da netleşen güvercin duruşuna ve güçlü şirket kârlarına dayandırırken, 6 ve 12 aylık getiri tahminlerini de sırasıyla yüzde 5 ve yüzde 8’e çıkardı. Böylece endeksin önümüzdeki dönemde 7.000 ve 7.200 seviyelerine ulaşabileceği beklentisi öne çıktı.