Risk iştahı artıyor

5 Haziran Perşembe gününden herkese günaydın, Fintables Bülten’e hoş geldiniz.

☑ Faiz indirimi beklentilerinin güçlenmesiyle risk iştahı artıyor. BIST-100 endeksi, dün sanayi endeksinin sağladığı katkı ile bir kez daha günü güçlü bir şekilde tamamladı.

☑ ECB’nin bugün çeyrek puanlık faiz indirimi kararı alması ve eylülde yeni bir indirimle devam etmesi bekleniyor.

☑ Mayıs ayında enflasyon görünümü, mevsimsel etki ve kur geçişkenliğiyle şekillenirken, en belirgin yavaşlama gıda fiyatlarında yaşandı. Fiyat gelişmeleri raporu, enflasyon detaylarına dair bilgiler verdi.

☑ Fitch’e göre, uzun süre yüksek kalan faiz oranları Türk bankacılık sektöründe varlık kalitesini baskılayacak ve net faiz marjlarının toparlanmasını geciktirecek.

Okuma süresi: 3 dakika 23 saniye

Ajanda

1️⃣ Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, haftalık para ve banka istatistiklerini açıklayacak.

2️⃣ ECB, faiz kararını açıklayacak.

ECB

ECB’nin, enflasyonun düşmesi ve büyümenin zayıflaması nedeniyle bugün sekizinci faiz indirimine gitmesi bekleniyor. Mevduat faizinin çeyrek puanlık düşüşle %2’ye çekilmesi bekleniyor. Eylülde ise bir indirim daha öngörülüyor. Bloomberg anketine göre, analistlerin %100’ü bu haftaki indirimi bekliyor. Analistlerin %30’u sadece bir toplantılık ara verileceğini düşünüyor, dörtte biri ise iki toplantının da pas geçileceği görüşünde. Yatırımcıların fiyatladığı nihai seviye %1,75, yani ECB’nin “nötr” aralık diye tanımladığı eşiğin alt ucuna kadar bir alan açılmış durumda.

Trump’ın 9 Temmuz’dan itibaren Avrupa ürünlerine %50’ye varan tarifeler getirme tehdidi, Avrupa ekonomisini sıkıştırıyor. Euro ise Mart’a göre belirgin şekilde güçlenmiş durumda. Enerji fiyatlarındaki gerileme de enflasyonun yavaşlamasını destekliyor. Bu tablo, şirketlerin üretim maliyetlerini biraz hafifletiyor ama zayıflayan talep büyümeyi frenliyor. ECB’nin yeni projeksiyonları ise büyük ölçüde mevcut tahminleri teyit edecek. Son olarak, Almanya Başbakanı Merz’in Trump’la Beyaz Saray’daki ticaret görüşmesi ve aynı gün Brüksel’de NATO savunma bakanlarının savunma harcamalarını artırma baskısı, Euro Bölgesi’nin uzun vadeli büyüme hikayesine yeni bir yük getiriyor.

Fiyat Gelişmeleri Raporu

Mayıs ayında enflasyon görünümü, fiyat gelişmeleri raporunda da vurgulandığı gibi, hem mevsimsel etkiler hem de kur geçişkenliğiyle şekillendi. Rapor, yıllık enflasyonda tüm ana gruplarda düşüş olduğunu söylüyor ama en net yavaşlama gıda fiyatlarından geldi. İşlenmemiş gıda fiyatları sebze ve bazı ürünlerdeki gerilemeyle mayıs ayında düşüş gösterdi. Buna rağmen taze meyve fiyatları %8,26 artarak yükselişini sürdürdü. İşlenmiş gıdada da fiyat artışı yavaşladı ama işlenmiş et ürünlerindeki artış dikkat çekti. Rapor, gıda ve alkolsüz içecekler grubunun yıllık enflasyona katkısının 0,95 puan azaldığını ifade ediyor.

Hizmet grubunda da yavaşlama var. Raporda, hizmet fiyat artışlarının kira dışında kalan tüm alt gruplarda yavaşladığı vurgulanıyor. Kira alt grubunda artış %3,10 ile yüksek kalmaya devam ederken, kira yıllık enflasyonu %84,94 oldu. Lokanta-otel fiyatlarında, nisan ayındaki hızlanma sonrası %1,83’lük daha sınırlı bir artış var. Haberleşme hizmetleri fiyatları ise mayısta geriledi. Dayanıklı tüketim malları ve giyim-ayakkabı tarafında kur geçişkenliğinin devam ettiğini belirtiliyor. Otomobil ve beyaz eşyada artışlar yüksek seyrederken, mobilya ve tüketici elektroniğinde fiyat düşüşleri dikkat çekti. Giyim ve ayakkabıda %7’yi aşan sezon geçişi artışı var ama rapora göre bu artış geçen yılın aynı dönemine göre daha sınırlı.

Atıştırmalıklar

🏛️ Fitch, Türk bankacılık sektörü için faiz oranlarının uzun süre yüksek kalmasının varlık kalitesini zayıflatacağını ve net faiz marjlarının iyileşmesini geciktireceğini belirtiyor. Kısa vadede lira fonlama maliyetleri yüksek kalırken, Nisan ayındaki faiz artışının ilk çeyrekteki toparlanmayı terse çevireceğini öngörüyor. Politika faizinin 2025 sonunda yüzde 33’e inmesi bekleniyor. Bu dönemde NIM’ler faiz indirimlerinin başlamasıyla ancak kademeli toparlanabilecek. Ayrıca Türk bankalarının kısa vadeli dış borcu ve yüksek mevduat dolarizasyonu nedeniyle dalgalı bir piyasada yatırımcı güveni sarsılırsa, refinansman risklerinin de yükseleceği vurgulanıyor.

📉 Mayıs ayında Türk lirasının reel değerinde sınırlı bir gerileme görüldü. TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksi bir önceki aya göre 1,05 puan düşerek 71,11’e indi. Bu gerilemede, TÜFE’deki artışa rağmen nominal kurdaki artışın daha belirgin olması etkin oldu. Yİ-ÜFE bazında ise endeks 0,36 puan düşüşle 93,09’a geriledi. Yıllık bazda TÜFE bazında 4,76 puanlık artış kaydedilirken, Yİ-ÜFE bazında 1,55 puanlık düşüş dikkat çekti. Bu durum, Türk lirasının enflasyona göre kısmen değerlenmesine karşın, nominal kur hareketlerinin endeksi baskıladığını gösteriyor.

📖 Fed’in Haziran ayı “Bej Kitap” raporunda, ekonomik faaliyetin hafifçe zayıfladığı, yüksek belirsizliklerin iş ve hanehalkı kararlarında temkinli bir duruşa yol açtığı vurgulanıyor. Çoğu bölgede ekonomik görünümün önceki rapora göre değişmediği, ücretlerde hafif artışın sürdüğü ancak bazı bölgelerde yaşam maliyetlerinin ücretleri yukarı ittiği kaydediliyor. Fiyatların ılımlı bir hızda arttığı ve yüksek tarife oranlarının maliyetleri artırdığı belirtilirken, bölgelerin bu maliyetleri fiyatlara yansıtma hızında farklılık olduğu ifade ediliyor. Raporda, birkaç bölgede maliyetlerin önümüzdeki dönemde güçlü artış beklentileri yarattığı vurgulanıyor. Ayrıca, ücret baskılarının bazı bölgelerde hafiflerken, bazı bölgelerde yükselen yaşam maliyetlerinin ücretleri yukarı çektiği görülüyor.

🧈 Altın, ABD’den gelen zayıf verilerle Fed’in faiz indirim beklentilerini desteklemesi ve artan jeopolitik risklerin güvenli liman alımlarını hızlandırmasıyla kazançlarını koruyor. Ons altın, ABD’deki hizmet sektörü daralması ve istihdamdaki zayıflama sonrası swap piyasasında iki kez faiz indirimi fiyatlanmasıyla 3.375 dolar civarında işlem görüyor. Ayrıca Trump’ın tarifeleri artırması ve Çin’le gerilimi tırmandırması, altına olan talebi artırıyor. Bu yıl yaklaşık yüzde 30 değerlenen altının yükselişinde, merkez bankalarının dolara bağımlılık kaygısıyla yaptığı alımların da etkisi büyük. Spot altın son işlemde hafif artış gösterirken, gümüş yatay kaldı; platin ve paladyum ise yükselişte.