Tatil dönüşü haber akışı pozitif

10 Haziran Salı gününden herkese günaydın, Fintables Bülten’e hoş geldiniz.

☑ Küresel piyasalar, ABD-Çin ticaret görüşmelerinden gelen uzlaşma sinyallerinin desteğiyle haftaya iyimser bir başlangıç yaparken, belirsizlikler nedeniyle kalıcı bir iyileşmenin hala temkinli bir şekilde izleneceği görülüyor.

☑ Gelir İdaresi Başkanlığı’nın halka açık şirketlerden elde edilen kâr paylarına ilişkin gerçekleştirdiği denetimde 200 milyon lira vergi kaybı olduğu belirlenerek inceleme başlatıldı.

☑ Ülkelerin borçlanma ihaleleri yeniden yatırımcıların odağında. Artan kamu borç yükü ve zayıf talep, uzun vadeli tahvil faizlerini yükselterek borçlanma maliyetlerini yeni zirvelere taşıyor.

Okuma süresi: 3 dakika 29 saniye.

Ajanda

1️⃣ Türkiye İstatistik Kurumu, mayıs ayına ilişkin finansal yatırım araçlarının reel getiri oranlarını açıklayacak.

2️⃣  Hazine ve Maliye Bakanlığı, tahvil ve hazine bonosu ihalesi gerçekleştirecek.

Efektif Tarife Oranı (Axios)

Tarife Müzakereleri Gölgesinde Piyasalar

Haftaya küresel piyasalar açısından olumlu bir hava ile başladık. Özellikle Londra’da dün başlayan ABD-Çin ticaret görüşmelerinden gelen haber akışı, yatırımcıların risk iştahını güçlendiriyor. Nasdaq, S&P 500 ve Dow Jones endekslerinde dün yaşanan yükseliş, görüşmelerin hem diplomatik hem de ticari cephede bir uzlaşma işareti taşıdığı yönündeki iyimserliği yansıtıyor. Piyasalarda tahvil getirileri geri çekilirken, yükselen petrol fiyatları da risk iştahına katkıda bulunuyor.

Piyasa açısından kritik olan unsur, bu ticaret görüşmelerinin nasıl bir anlaşmayla sonuçlanacağı. Özellikle son dönemde gerek Çin ihracatında gerekse ABD’de istihdam artışında yavaşlama sinyalleri alınıyor. Bu tablo, ticaret savaşının iki ülke ekonomisini de yavaşlattığını ve dolayısıyla bir anlaşmanın sadece borsalar için değil, küresel büyüme beklentileri için de belirleyici olacağını ortaya koyuyor. Belirsizliklerin yüksek olduğunu unutmamak gerekiyor. Özellikle teknoloji ihracatı ve nadir toprak elementleri gibi hassas başlıklarda nihai bir uzlaşma sağlanmazsa, bu iyimserlik dalgası kısa ömürlü kalabilir.

30 yıllık tahvil getirileri (Bloomberg)

Uzun Vadeli Tahvillere İlgi Az

Haftalık veri takvimine bakılırken, ülkelerin borçlanma ihaleleri göz ardı edilirdi. Ancak son dönemde borcun sürdürülebilirliği konusu oldukça gündemde. Yapılan son ihalelerde uzun vadeli tahvillerde arz ve talep uyumsuzluğu belirginleşiyor. Yatırımcılar enflasyon endişelerinin kalıcı hale gelmesinden çekinirken, hükümetlerin artan borç yükü uzun vadeli ihraç baskısını artırıyor. İngiltere’de, Japonya’da ve ABD’de uzun vadeli ihalelere gelen zayıf talep, 30 yıllık getirilerin yükselmesine neden oldu. Bu da borçlanma maliyetlerini yeni zirvelere taşıdı. ABD’de 30 yıllık tahvil getirisi %5’e yakın seyrediyor. 2023’ten bu yana görülen en yüksek seviyeler.

Perşembe günü ABD’nin gerçekleştireceği 22 milyar dolarlık 30 yıllık ihale, piyasalar tarafından önemle takip edilecek çünkü ABD’de son dönemde kamu maliyesi başlığı iyice ön plana çıkmış durumda. İngiltere de uzun vadeli ihraçları azaltmayı planlıyor. Japonya da benzer bir adımın sinyalini veriyor. Ancak borcun vadelerini kısaltmak, yeni refinansman risklerini de beraberinde getiriyor. Uzun vadeli borçlanma maliyetlerinin yükselmesi, sadece devletlerin değil, şirketlerin ve nihayetinde tüketicilerin finansman koşullarını da sıkılaştırıyor. Borçlanma araçları piyasası, gündemde kalmaya devam edecek.

Temettü Gelirlerine İnceleme

Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan gelen bilgiye göre, Gelir İdaresi Başkanlığı son üç yılı kapsayan ve halka açık şirketlerden elde edilen kâr paylarına odaklanan geniş çaplı bir denetim yaptı. 2022, 2023 ve 2024 yıllarında şirketlerin yaptığı kâr payı ödemeleri ile bu ödemeleri alan yatırımcılar detaylı şekilde incelendi. Denetimde, gelir vergisi kanunu uyarınca gerçek kişilerin kâr paylarının yarısının istisna olduğu dikkate alınarak, kalan tutarın beyan edilip edilmediği kontrol edildi.

Sonuçta, istisna sonrası kalan gelirlerin beyan sınırını aşmasına rağmen, yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeyen 1725 kişi tespit edildi. Beyan edilmeyen toplam tutar 3,6 milyar lira olurken, bunun üzerinden ödenmeyen verginin yaklaşık 200 milyon lira olduğu ortaya çıktı. Bu kişilerin bilgileri, ilgili vergi dairelerine bildirildi.

Atıştırmalıklar

📉 Citigroup, ABD’de faiz indirimi beklentisini temmuzdan eylül ayına erteleyerek bu yıl için dört yerine üç indirim öngörüyor. Bankanın Başekonomisti Andrew Hollenhorst, ekonomide yavaşlama işaretleri olduğunu ancak Fed’in bu durumu veriyle teyit etmeyi bekleyeceğini söyledi. Böylece Citi; eylül, ekim ve aralık aylarında toplam 75 baz puanlık üç indirim beklerken, 2026’nın ilk çeyreğinde de iki kez 25’er baz puanlık indirim öngörüyor.

⚡️ Trump ve Musk arasındaki ittifak, Musk’ın Trump’ın vergi ve harcama yasasını hedef alarak Tesla gibi şirketlerini zor durumda bırakacağını öne sürmesiyle ve Trump’ın Tesla ve SpaceX’e sağlanan sübvansiyonları kesmeyi önermesiyle kamuya açık bir kavgayla sona erdi. Böylece, Musk’ın uzun süredir Washington’daki etkisini güçlendiren ve federal kurumlarda müttefiklerini yerleştiren pozisyonu tehlikeye girmiş oldu. 2024 seçimlerini finanse eden Musk, şimdi yeni bir siyasi hareket başlatma sinyali verirken, Trump kanadı Musk’ın federal kurumlarda yerleşik gücünü ve iş ortaklıklarını hedef almaya başladı.

🚓 ABD'nin Los Angeles kentinde Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi (ICE) tarafından gözaltına alınan düzensiz göçmenlere destek amacıyla gerçekleştirilen protestolar devam ediyor. Trump yönetimi, protestoların şiddetlenmesi üzerine 700 deniz piyadesini sahaya indirerek California’yla gerilimi artırdı. Trump, Ulusal Muhafızların konuşlandırılmasını “harika bir karar” olarak savunurken, eyalet yönetimi bu adımı “sorumsuz” bulup dava açtı ve federal askeri güçlerin anayasaya aykırı biçimde konuşlandırıldığını öne sürdü. Protestoların odağında özellikle ICE ofisleri ve federal binalar yer alıyor.

💼 Bayram tatili öncesi son işlem gününde yurt dışı yerleşiklerin menkul kıymet istatistiklerine baktığımızda, 30 Mayıs haftasında 333,5 milyon dolarlık DİBS satışı gerçekleşirken, hisse portföyleri 93,2 milyon dolarlık alımla artış kaydetti. Merkez Bankası verilerine göre yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku 28,7 milyar dolardan 27,6 milyar dolara düşerken, DİBS stokları 12,2 milyar dolardan 11,9 milyar dolara geriledi. Ayrıca ÖST varlıklarında da 3,3 milyon dolarlık net satış yapıldı ve stoklar 508,3 milyon dolardan 502 milyon dolara indi.