Yeni Normal: İstikrarsızlık

8 Nisan Salı gününden herkese merhaba, Fintables Bülten’e hoş geldiniz.

☑ Trump’ın yeni tarife hamleleriyle tırmanan ticaret savaşı, küresel piyasalarda sert dalgalanmalara yol açarken, resesyon ve enflasyon endişeleri yatırımcı fiyatlamalarını belirgin şekilde etkiledi.

☑ Trump’ın Çin’e yönelik yeni gümrük vergisi tehdidine Pekin cephesinden yanıt gecikmedi. Çin Ticaret Bakanlığı, Salı günü yaptığı açıklamada ABD’nin adımını “hata üstüne hata” olarak nitelendirerek, misilleme sözü verdi.

☑ Merkez Bankası verilerine göre, 28 Mart haftasında 2,39 milyar dolarlık tahvil satışı gerçekleşti. Bu satış son yılların en sert haftalık çıkışlarından biri olarak kayda geçti.

☑ ABD Başkanı Trump, yeni görev döneminde İsrail Başbakanı Netanyahu’yu ikinci kez Beyaz Saray’da ağırladı. Türkiye de önemli gündem maddelerinden biri oldu.

Okuma süresi: 4 dakika 33 saniye.

Ajanda

1️⃣ Türkiye İstatistik Kurumu, mart ayına ilişkin finansal yatırım araçlarının reel getiri oranlarını açıklayacak.

2️⃣ Hazine ve Maliye Bakanlığı, iki tahvil ihalesi gerçekleştirecek, bir kira sertifikasının doğrudan satışını yapacak.

3️⃣ Küreselde yaşanan tarife gelişmeleri takip ediliyor.

S&P 500 Oynaklığı (Bloomberg News)

Tarife Kaosu

Trump’ın yeni tarife hamleleriyle alevlenen ticaret savaşı, piyasalarda üçüncü gününde de sarsıntı yaratmaya devam etti. Hisse senetlerinden tahvillere, metallerden petrol fiyatlarına kadar neredeyse tüm varlık sınıfları dalgalandı. Resesyon endişeleri yatırımcıların kararlarını gölgelerken, gelen çelişkili haber akışları belirsizliği daha da artırdı. S&P 500, Trump’ın gümrük tarifelerini erteleyebileceğine dair çıkan haberlerle kısa süreli bir toparlanma denemesi yaptı. Ancak bu iddiaların Beyaz Saray tarafından hızla yalanlanması, endekste yeni bir satış dalgasını tetikledi. Sonrasında ise ABD Ticaret Temsilcisi Bessent’in “görüşmelerin sürdüğü” açıklaması geldi ve piyasa bir süreliğine yatay seyre geçti.

Dalgalanma sadece hisse senetleriyle sınırlı kalmadı. Korku göstergesi olarak bilinen VIX Endeksi, günün erken saatlerinde pandemi döneminden bu yana en yüksek seviyelere tırmandı. Güvenli liman olarak görülen Hazine tahvilleri de bu kez beklentiyi karşılamadı; 10 yıllık ABD tahvil getirisi 16 baz puan birden artarak %4,15’e yükseldi. Bu hareket, tarifelerin büyüme üzerinde yaratabileceği baskıya ve ABD bütçesine dair endişelere işaret ediyor. Tüm bu tablo, yatırımcıların faiz politikasına dair beklentilerini de etkiledi. Fed Başkanı Jerome Powell, ticaret politikalarındaki oynaklığın yeni bir enflasyon dalgası yaratabileceğine dair uyarıda bulunsa da, piyasalar bu yıl beş çeyrek puanlık faiz indirimi olasılığını fiyatlamaya başladı.

Yuan Hareketi (Financial Times)

Çin

Trump’ın Çin’e yönelik son gümrük vergisi tehdidine Pekin’den net bir yanıt geldi. Çin Ticaret Bakanlığı, Salı günü yaptığı açıklamada, ABD’nin vergi artışı adımını “hata üstüne hata” olarak nitelendirdi ve misilleme sözü verdi. Bu karşılıklı sert söylemler, küresel yatırımcılar açısından yeni bir uzun soluklu ticaret savaşı riskini masaya getiriyor. Trump, Çin’in daha önceki tarifelere karşı verdiği tepkileri geri çekmemesi halinde %50’lik ek vergi uygulayacağını duyurmuştu. Bu çıkıştan sadece saatler sonra gelen Çin’in yanıtı, Pekin’in geri adım atmayacağını ve kısa vadede bir uzlaşı ihtimalinin oldukça düşük olduğunu ortaya koydu.

Çin tarafı yalnızca söylemle değil, piyasaları desteklemek için aksiyonla da yanıt veriyor. Merkez Bankası, ihracatçılara nefes aldırmak için yuan üzerindeki kontrolünü gevşetirken, devlet destekli fonlar da hisse senedi alımlarına hız verdi. Ek olarak, kredi genişlemesi ve bazı teşviklerin öne çekilmesi de gündemde. Çin Merkez Bankası, yuanı dolar başına 7,2038'i sabitledi. Pekin için para birimini zayıflatmak, ticari gerilimler nedeniyle daha fazla baskı altında olan büyümenin temel itici gücü olan ihracatının cazibesini arttırmak için bir seçenek olarak görülüyor.

Tahvil Çıkışı (Bloomberg News)

Tahvil

Merkez Bankası verilerine göre, 28 Mart haftasında yabancı yatırımcılar 2,39 milyar dolarlık tahvil sattı. Bu satış, son yılların en sert haftalık çıkışlarından biri olarak kayıtlara geçti. Böylece yerleşik olmayan yatırımcıların elindeki tahvil stoku Ekim 2023’ten bu yana en düşük seviyeye geriledi. Mart ayı itibarıyla Türk devlet tahvili getirileri, Eylül 2023’ten bu yana en sert yükselişini kaydetti. Yani tahvil fiyatları düşerken, yatırımcıların risk algısı da belirgin şekilde yükseldi. Bu gelişmeler, JP Morgan ve Morgan Stanley gibi küresel kurumların da Nisan ayındaki PPK toplantısında faiz indirimi beklentilerini rafa kaldırmasına neden oldu.

Bu süreçte TCMB devreye girdiğini gördük. Merkez Bankası, 20 Mart’ta olağandışı Para Politikası Kurulu toplantısıyla gecelik borç verme faizini %44’ten %46’ya çıkardı. Haftalık politika faizi ise %42,5’te sabit bırakıldı. TCMB ayrıca likidite sağlamak amacıyla sabit kuponlu ve TLREF endeksli toplam 6 tahvil için açtığı doğrudan geri alım ihaleleriyle 30,5 milyar TL’lik alım gerçekleştirdi. Özellikle TLREF tahvillerinde yoğunlaşan bu hamleyle Merkez Bankası, tahvil piyasasında azalan likiditeyi artırmayı ve piyasadaki dalgalanmaları sınırladı.

Trump-Netanyahu

Netanyahu-Trump

ABD Başkanı Trump, yeni görev döneminde İsrail Başbakanı Netanyahu’yu ikinci kez Beyaz Saray’da ağırladı. Görüşmenin ana gündem maddeleri İran, Suriye ve bölgedeki güvenlik dinamikleri olurken, Türkiye de gündem maddelerinden biriydi. Trump, açıklamasında Türkiye’ye de özel bir parantez açtı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan “çok zeki ve sağlam biri” şeklinde söz eden Trump, “Onu seviyorum, o da beni seviyor. Türkiye ile çok iyi bir ilişkimiz var, bir sorun olacağını düşünmüyorum,” dedi. Ayrıca Suriye’de Erdoğan’ın “kimsenin yapamadığı bir şeyi başardığını” söyleyerek Ankara’nın bölgedeki rolünü övdü.

Netanyahu ise Suriye meselesine odaklandı. Türkiye ile son dönemde gerilen ilişkileri anımsatan İsrail Başbakanı, Suriye’nin herhangi bir aktör – Türkiye dahil – tarafından İsrail’e karşı bir üs olarak kullanılmasına karşı olduklarını net şekilde ifade etti. “Bu çatışmayı çeşitli şekillerde nasıl önleyebileceğimizi görüştük” diyerek, İsrail’in Türkiye ile doğrudan bir çatışma arzusunda olmadığını vurguladı.

Atıştırmalıklar

📈 Türkiye’nin risk primi yükselişe geçerek 372 baz puanla Kasım 2023’ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. CDS’lerde ilk yukarı yönlü hareket, 19 Mart’tan sonra gelmeye başladı. CDS, o tarihten bu yana 300 baz puan eşiğinin üzerinde kalmayı sürdürürken, küresel cephedeki çalkantılar da bu artışı tetikledi. Özellikle ABD kaynaklı gelişmeler, yalnızca gelişen ülke varlıkları değil, küresel risk iştahı açısından da olumsuz.

🇪🇺 Avrupa Birliği, Trump'ın geçen ay alüminyum ve çelik ithalatına vergi koyma kararına misilleme olarak bir dizi ABD malına %25 gümrük vergisi uygulamayı gündemine aldı. AB üye ülkeleri planı bu hafta sonuna kadar onaylamayı hedefliyor. Plan onaylandığı takdirde, 15 Nisan'da yürürlüğe girecek. ABD ile müzakereye açık olduklarını vurgulayan von der Leyen, “Avrupa her zaman iyi bir anlaşmaya hazır olmuştur. Bu yüzden sanayi ürünlerinde sıfır tarife teklifimiz masada duruyor” dedi.

📉 BlackRock Inc. İcra Kurulu Başkanı Larry Fink, görüştüğü CEO'ların çoğunun ABD'nin resesyonda olduğunu düşündüğünü söyledi ve Başkan Donald Trump'ın gümrük vergisi politikalarının dünya ekonomisini istikrarsızlaştırmasıyla hisse senedi piyasalarının daha da düşebileceği uyarısında bulundu. Fink, enflasyonun muhtemelen yüksek kalacağını ve Fed'in bu yıl faiz oranlarını birkaç kez düşürmesi konusunda şüpheli olduğunu söyledi.

🛢️ Petrol piyasasında endişe dozunu artıran bir analiz de Goldman Sachs’tan (GS) geldi. Banka, yalnızca bir hafta içinde ikinci kez petrol fiyat tahminini aşağı çekerken, daha da dikkat çeken bir senaryo sundu: Eğer ticaret savaşı derinleşir ve arz tarafında OPEC+ disiplini tamamen kaybolursa, Brent petrolünün varili 2026 sonunda 40 doların altını görebilir. Goldman analistleri, bu senaryoyu “daha uç ve daha az olası” olarak tanımlasa da, piyasa oyuncularına yön konusunda önemli bir sinyal veriyor. Zira GS’nin baz senaryosuna göre bile Brent’in Aralık 2024’te 55 dolarda, Aralık 2025’te ise 50 dolarda olacağı öngörülüyor.