Danksharding Nedir?
Ethereum ağı, son yıllarda hızla büyüyen kullanıcı ve işlem sayısı nedeniyle zaman zaman yavaşlayabiliyor ve işlem ücretleri yükselebiliyor. Danksharding, Ethereum’un bu sorunları çözmek ve çok daha fazla kullanıcıya hizmet verebilmek, daha hızlı, daha ucuz ve daha kullanışlı bir hale gelmesi için geliştirdiği yeni bir teknoloji ya da ulaşmak istediği nokta.
Fintables Kripto3 dk
Peki Danksharding tam olarak ne anlama geliyor?
Sharding Nedir?
Önce temel kavramı açıklayalım: Sharding, büyük bir veri tabanını veya ağı küçük parçalara bölerek daha hızlı ve verimli çalışmasını sağlama yöntemidir.
Bir örnekle düşünelim: Bir şehre aynı anda yüz binlerce araba girmeye çalışırsa trafik tıkanır. Eğer her mahallenin kendine ait ayrı bir yolu olsaydı, trafik çok daha rahat olurdu.Ethereum’da da Sharding tam olarak buna benziyor ve ağı küçük parçalara bölerek (shard'lar) işlemleri paralel bir şekilde yapmayı amaçlıyor.
Danksharding Nedir?
Danksharding ise Ethereum'da geleneksel sharding yönteminden biraz farklı çalışıyor. Onu sharding’den ayıran özellikler:
- Ağ küçük parçalara bölünmüyor. Bunun yerine, Ethereum ağına büyük veri paketleri (blob'lar) ekleniyor.
- Bu veri paketleri, kullanıcı işlemlerini çok daha ucuza ve hızlı şekilde eklemeye yarıyor.
- Üstelik, bu veriler bir süre sonra sistemden siliniyor. Böylece Ethereum ağı sürekli veri biriktirip yavaşlamıyor.
Danksharding, Ethereum’un çok daha fazla işlemi aynı anda işleyebilmesini ve kullanıcılar için daha düşük ücretler sağlamasını hedefliyor. Buna da şu şekilde bir örnek verebiliriz:
Bir markette sadece 6 kasa açık. İnsanlar kuyrukta bekliyor. Danksharding, 64 kasa birden açmayı ve herkesin hızlıca alışverişini bitirip çıkmasını öneriyor. Ethereum’daki danksharding yaklaşımında da ağda çok daha fazla veri paketinin işlenmesiyle saniyede yüz binlerce işlem yapılıyor.
Proto-Danksharding Nedir?
Proto-Danksharding, tam danksharding'e geçmeden önce Ethereum'a eklenen bir geçiş adımı.
- Ethereum, şu anda Proto-Danksharding aşamasında.
- Bu aşamada, bloklara birkaç adet küçük veri paketi (blob) eklenebiliyor (6 blob civarında). Blob’u Ethereum’da işlemlerin büyük veri paketleri halinde geçici olarak saklanıp yaklaşık 18 gün sonra silinerek ağı hafifleten ve işlem maliyetlerini düşüren bir yapı olarak düşünebiliriz.
- Amaç ise Layer 2 çözümleri (örneğin Arbitrum, Optimism gibi) için işlem maliyetlerini düşürmek.
Not: Şu anda Proto-Danksharding, Ethereum’daki doğrudan gas ücretlerini düşürmüyor. Ancak Layer 2 ağlarında işlem yapan kullanıcılar için işlemler daha ucuz hale geliyor. Bahsettiğimiz üzere Proto-Danksharding adlı geçiş aşamasında henüz sadece birkaç blob eklenebilirken Danksharding tamamlandığında bir blokta 64 blob bulunabilecek ve bu sayede ağda yüz binlerce işlem yapılabilecek.
Danksharding'in Ethereum'a Katkıları
- İşlem Hızı Artacak: Ethereum ağı çok daha hızlı olacak.
- İşlem Ücretleri Düşecek: Özellikle Layer 2 çözümleri çok daha ucuz hale gelecek.
- Ağ Daha Hafif Olacak: Veri sürekli temizlendiği için blockchain’in kullandığı depolama alanı şişmeyecek.
- Web3 Uygulamaları İçin Zemin Hazırlayacak: Oyunlar, DeFi platformları gibi fazla depolama kullanan veya hızlı blok sürelerine ihtiyaç duyan projeler daha rahat çalışacak.
Kısacası Ethereum’un en büyük güncellemesi olması beklenen tam Danksharding güncellemesi, ağı hem daha verimli hem de çok daha hızlı hale getirecek.
