Avalanche (AVAX) Nedir?

Avalanche ise bu dengeyi yakalamaya çalışan ve "herkesin kendi blok zincirini yaratabileceği" bir altyapı vizyonuyla ortaya çıkan bir ağ. Yalnızca hızlı işlem onaylarıyla değil; aynı zamanda projelere kendi kurallarını koyabilecekleri, farklı sanal makineler ve token ekonomileri oluşturabilecekleri alanlarla da dikkat çekiyor.

Bugün Avalanche, merkeziyetsiz finans protokollerinden oyunlara, kurumsal çözümlerden yapay zeka uygulamalarına kadar uzanan geniş bir kullanım alanına sahip. Bu rehberde Avalanche'ın nasıl çalıştığını, neden farklı olduğunu ve geliştiricilere ne gibi olanaklar sunduğunu birlikte inceleyeceğiz.

Avalanche'ı Kim Kurdu?

Avalanche, 2020 yılında bilgisayar bilimcisi Emin Gün Sirer öncülüğünde geliştirilen Ava Labs tarafından hayata geçirildi. Cornell Üniversitesi'nde profesör olan Sirer, kriptografi ve dağıtık sistemler konusundaki akademik çalışmalarıyla tanınıyor.

Ekip; bilgisayar bilimcilerinden, hukukçulardan ve finans uzmanlarından oluşan multidisipliner bir yapıya sahip. Şirketin merkez ofisi New York’ta yer alıyor.

Avalanche Nasıl Çalışır? Zincirler, Alt Ağlar ve Katman 1'ler

Tek bir zincirle sınırlı kalmayan çok katmanlı mimarisi ile birlikte Avalanche, üç ana zincirden (X-Chain, C-Chain ve P-Chain) oluşuyor. Bu zincirler birincil ağ olarak ve bunların etrafında konumlanan özelleştirilebilir Alt Ağlar (Subnets) yapısıyla çalışıyor.

Ancak 2024'ün sonlarında gerçekleşen Avalanche9000 (Etna) yükseltmesiyle birlikte, bu mimari önemli bir dönüşüm geçirdi. Artık Alt Ağlar, doğrudan birer Katman 1 blokzinciri (L1) haline geldi. Bu değişiklik yalnızca teknik bir güncelleme değil; Avalanche’ın ölçeklenebilirlik, özelleştirilebilirlik ve bağımsızlık vizyonunu çok daha ileri taşıyan bir adım oldu.

Avalanche’ın çalışma mantığını adım adım ele alalım:

Üç Ana Zincir: X-Chain, C-Chain, P-Chain

• X-Chain: Dijital varlıkların oluşturulması ve transferi için kullanılır. Avalanche’ın kendine ait konsensüs mekanizmasını kullanıyor.
• C-Chain: Ethereum sanal makinesi (EVM) ile uyumlu akıllı sözleşme zinciridir. Burada geliştiriciler, alışık oldukları geliştirme araçlarını kullanabilir durumdalar.
• P-Chain: Doğrulayıcıları (Validatörleri) koordine eder, subnet’leri yönetir. Snowman isimli başka bir konsensüs protokolüyle çalışır.

Bu üçlü, Avalanche’ın temel omurgasını oluştururken…

Avalanche9000 Nedir? Katman-1 Zincirler Oluşturma Güncellemesi

Avalanche9000 güncellemesiyle birlikte, yeni oluşturulan Katman-1’ler, artık kendi doğrulayıcı setlerine sahip bağımsız blok zincirler olarak çalışabiliyor. Eskiden subnet’ler, Avalanche ana ağına bağlı olduğu için yüksek staking gereksinimleri ve ağ bağımlılığı nedeniyle kurulumları zorluydu. Artık:

• Her L1 zinciri kendi doğrulayıcılarını seçebiliyor,
• Kendi staking koşullarını, işlem ücretlerini ve yönetişim yapılarını tanımlayabiliyor,
• Avalanche ana ağına bağlı kalmaksızın çalışabiliyor.

Avalanche Ekosisteminde Son Dönem Gelişmeler

Blok zincir altyapıları, kamu kurumlarının, dev spor organizasyonlarının ve geleneksel finans devlerinin de radarında. Avalanche, bu ilginin somutlaştığı ağlardan biri. Son dönemde ağ üzerinde hayata geçen projeler, yalnızca kripto dünyası için değil; milyonlarca kullanıcıyı ve milyarlarca dolarlık varlığı etkileyen adımlar içeriyor diyebiliriz.

Son dönemde RWA kategorisinden oyun sektörüne kadar Avalanche ekosisteminde neler olduğuna bir göz atalım:

FIFA: Milyarlarca Taraftar İçin Özel Bir Blok Zincir

Dünyanın en büyük spor organizasyonlarından FIFA, taraftar deneyimini Web3'e taşımak için kendi özel Katman-1 blok zincirini Avalanche üzerinde geliştiriyor. Bu blok zincir ilk olarak FIFA Collect platformunun taşınmasıyla devreye girecek ve NFT’lerden yeni nesil taraftar etkileşimlerine kadar birçok alanda kullanılacak.

Balcony: $240 Milyarlık Gayrimenkul Kaydı Zincir Üstüne Taşınıyor

New Jersey'deki Bergen County ile imzalanan anlaşmayla Balcony, Avalanche altyapısıyla 370 binden fazla gayrimenkul kaydını tokenize edecek. Bu kayıtlar yaklaşık $240 milyarlık bir mülk değerini temsil ediyor. Amaç:

• Tapu devrini 90 günden 1 güne indirmek,
• Kayıtları sahteciliğe karşı korumak,
• Kaybolan vergi gelirlerini gün yüzüne çıkarmak.

Avalanche’ın AvaCloud altyapısıyla hayata geçirilen proje, yalnızca Bergen ile sınırlı değil. Balcony, Orange gibi bölgelerde de faaliyet gösteriyor ve sadece bu şehirde bile yaklaşık $1 milyonluk vergi kaybı olduğu bildiriliyor. O yüzden özellikle bu konuda çok önemli bir gelişme diyebiliriz.

BlackRock & Euler Finance: Tokenize Hazineler DeFi’ye Adım Atıyor

BlackRock’un $3 milyarlık tokenize hazine fonu BUIDL, Avalanche üzerinde DeFi dünyasına entegre oldu. sBUIDL token’i, Euler Finance’te teminat olarak kullanılabiliyor ve bu, kurumsal DeFi’nin önünü açan bir gelişme olarak öne çıkıyor diyebiliriz.

Mogul: Parçalı Mülkiyet ile Yatırım Demokrasisi

Mogul, Avalanche’ın C-Chain üzerinde çalışan ve gayrimenkul yatırımlarını daha erişilebilir hale getirmeyi amaçlayan bir platform.

Yakın zamanda kullanıcılara özel yatırım kulüpleri olan Mogul Clubs’ı başlattılar, hatta Ava Labs’in kendisi de kendi kulübünü oluşturdu.

ABD’deki yüksek getirili kiralık evleri tokenize ederek parçalara ayıran Mogul, yatırımcılara yalnızca $250 ile bu kulüplere katılma ve getiri paylaşımı imkanı sunuyor. Her yatırım, zincir üstü bir ERC-1155 token standardıyla uyumlu NFT ile temsil ediliyor. Bu NFT’ler yalnızca sahipliği değil; aynı zamanda dağıtım haklarını ve yönetişim oylarını da içeriyor.

Kurucu ekip, eski Goldman Sachs gayrimenkul yatırım grubu çalışanlarından oluşuyor. Şirketin bugüne kadar yatırımcılarına %10-12 nakit getiri ve ortalama %18.8 iç verim oranı sunduğu belirtiliyor. Platforma giren mülklerin ise yalnızca %1’i yatırım için uygun bulunuyor.

$AVAX Token Nedir? Ne İşe Yarar?

Avalanche ağının yerel token’i olan $AVAX, ağ üzerindeki işlemler için kullanılan temel birim olmanın ötesinde; staking, yönetişim ve ağ güvenliği için de kritik bir rol oynuyor. Doğrulayıcı olmak isteyenler belirli miktarda $AVAX stake etmek zorundadır. Aynı zamanda işlem ücretleri de $AVAX ile ödeniyor ve bu ücretler yakılarak arzdan düşürülüyor.

Kaynak: DefiLlama

Mayıs 2025 itibariyle $AVAX, yaklaşık $9 Milyarlık piyasa değeriyle $21.52 fiyatından işlem görmekte.

Son Sözler

Son dönemde Avalanche ekosisteminin yönü belirgin şekilde B2B odaklı bir modele evrilmiş durumda. Bu değişim, bazı gelişmelerin topluluk tarafında ilk etapta fazla ses getirmemesine neden olsa da, arka planda ciddi bir faaliyet ve büyümenin sürdüğünü gösteriyor.

Özellikle kamu kurumlarıyla yapılan iş birlikleri, geleneksel finans devleriyle kurulan entegrasyonlar ve kurumsal çözümlere odaklanan yeni projeler, Avalanche’ın uzun vadeli stratejisinin merkezinde yer alıyor.

Yani bazen bir zincirin gürültüsüz ama derinden ilerleyen adımlarına dikkat kesilmek gerekebilir.