Move-to-Earn Nedir?
Move-to-Earn (M2E - Türkçesiyle ‘Kazanmak için Hareket Et’), kullanıcıların fiziksel aktiviteleri karşılığında kripto para veya NFT ödülleri kazandıkları bir Web3 uygulama modelidir. Bu model, spor yapmayı veya günlük hareketi teşvik ederken aynı zamanda kullanıcılarına da finansal bir motivasyon sunar.
Mertcan Çiy2 dk
Kısaca: “Yürüdükçe kazan, koştukça kazan” mantığıyla çalışır.
Move-to-Earn Nasıl Çalışır?
Move-to-Earn uygulamaları genellikle şu döngüde işler:
- Uygulamayı indir: Kullanıcı bir mobil uygulama indirir.
- NFT ekipman al: Uygulama içinde spor ayakkabı veya benzeri bir NFT satın alınır.
- Aktivite yap: Kullanıcı yürüyüş, koşu veya bisiklet gibi aktiviteler yapar. Telefonun GPS’i ve sensörleri bu hareketi ölçer.
- Ödül kazan: Aktivite süresine ve kullanılan NFT’nin özelliklerine göre kripto para ödülü verilir.
- Token kullan: Kazanılan token uygulama içinde yeni ekipman almak, NFT yükseltmek veya borsada satmak için kullanılabilir.
Riskler ve Eleştiriler
- Sürdürülebilirlik: Token ödüllerine dayalı ekonomi uzun vadede sürdürülemez hale gelebilir.
- Yüksek Giriş Maliyeti: Bazı uygulamalarda NFT ayakkabı gibi ekipman almak başlangıçta pahalı olabilir.
- Ponzi Eleştirileri: Yeni kullanıcıların yatırımları olmadan eski kullanıcıların kazançları azalabilir.
- Token Değer Kaybı: Ödül token’lerinin fiyatı çoğu zaman hızla düşer, kazanç cazibesini kaybedebilir.
Popüler Move-to-Earn Projeleri
- STEPN: En bilinen ve 2022 yılında birçok kullanıcıya para kazandıran Move-to-Earn uygulaması. Kullanıcılar NFT ayakkabılar ile yürüyerek $GMT veya $GST token kazanır.
- Step App: Avalanche üzerinde çalışan, Stepn benzeri uygulama.
- Sweat Economy (SWEAT): Telefon sensörleriyle hareketi ölçüp ödül veren daha düşük giriş bariyerli bir uygulama.
Sonuç
Move-to-Earn, kripto dünyasında “hareket et, kazan” fikrini ortaya çıkararak kısa sürede büyük ilgi gördü. İlk dönemlerinde milyonlarca kullanıcıyı çekse de, çoğu projenin token ekonomisi uzun vadede sürdürülemedi.
Bugün geriye dönüp bakıldığında: Biraz gelip geçici bir hype olduğu, fikir olarak yaratıcı olsa da pratikte önemini yitirdiği görülüyor.
Yine de Move-to-Earn, Web3’ün “günlük hayat ile blok zincir ekonomilerini birleştirme” çabasının dikkat çekici örneklerinden biri olarak tarihe geçti.
