RPC Nedir?
RPC, İngilizcesiyle Remote Procedure Call (Uzak Prosedür Çağrısı), bir bilgisayarın veya yazılımın başka bir bilgisayar ya da sunucuda bulunan bir fonksiyonu, sanki kendi içinde çalışıyormuş gibi çağırmasına ve kullanmasına imkan tanıyan bir iletişim yöntemidir. Blok zincir dünyasında RPC, cüzdanların, uygulamaların ve diğer hizmetlerin bir node (düğüm) ile iletişim kurmasını sağlar.
Mertcan Çiy2 dk
Blok Zincir Dünyasında RPC Ne İşe Yarar?
Bir blok zincire bağlanmak için doğrudan kendi node’unuzu çalıştırmanız gerekmez. Bunun yerine, bir RPC sağlayıcısına bağlanarak:
- Hesap bakiyenizi sorgulayabilir.
- İşlem gönderebilir.
- Blok zincir geçmişini tarayabilir.
- Akıllı sözleşmelerle etkileşime geçebilirsiniz.
Kısaca: RPC, uygulama ile blok zincir arasındaki köprü görevini görür.
RPC Nasıl Çalışır?
- Kullanıcı (veya merkeziyetsiz uygulama), blok zincire bir istek gönderir (ör. “Bu adresteki bakiyeyi getir”).
- Bu istek bir RPC endpoint (ör. https://mainnet.infura.io/v3/...) üzerinden node’a iletilir.
- Node, talebi işler ve yanıtı kullanıcıya geri gönderir.
Blok zincirde en yaygın kullanılan standartlardan biri JSON-RPC’dir. Burada veriler JSON formatında iletilir, böylece birçok farklı uygulama kolayca anlayabilir.
RPC Türleri
Blok zincirlerde RPC genellikle iki temel ağ türü için kullanılır:
- HTTP RPC: İstek ve yanıtlar HTTP protokolü üzerinden iletilir.
- WebSocket RPC: Gerçek zamanlı veri akışı ve olay takibi yapılabilir (ör. yeni blok eklendiğinde bildirim).
Ayrıca, ağ türüne göre farklı RPC endpoint’leri bulunur:
- Mainnet RPC: Gerçek işlemler için ana ağ bağlantısı.
- Testnet RPC: Deneme ve geliştirme için test ağı bağlantısı.
- Yerel Node RPC: Geliştiricilerin kendi çalıştırdıkları node üzerinden erişim.
Popüler RPC Sağlayıcıları
Bu servisler, hem ana ağ hem de test ağlar için hızlı ve ölçeklenebilir RPC hizmetleri sunar.
RPC Kullanım Alanları
- MetaMask gibi cüzdanların blok zincire bağlanması
- Merkeziyetsiz uygulamaların işlem göndermesi
- Veri analiz araçlarının zincir üstü verileri çekmesi
- NFT pazar yerlerinin akıllı sözleşme verilerini okuması
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Güvenilirlik: Kötü niyetli bir RPC sağlayıcısı işlemlerinizi manipüle edebilir.
- Merkeziyet Riski: Tüm kullanıcıların aynı RPC sağlayıcısına bağlı olması, tek noktadan erişim sorununa yol açabilir.
- Gizlilik: RPC sağlayıcıları IP adresiniz ve cüzdan adresiniz gibi bilgileri görebilir.
Sonuç
RPC, blok zincir dünyasında uygulamaların ağa erişmesini sağlayan temel yapı taşlarından biridir. Kendi node’unuzu çalıştırmak tam kontrol sağlarken, üçüncü taraf RPC sağlayıcıları hız ve kolaylık sunar.
