Sosyal Medya Kaynaklı Haber ve Söylentilerin Piyasalara Etkisi

2025 yılına ait kapsamlı bir akademik çalışma, sosyal medya etkileşiminin piyasa koşullarına göre yatırımcı davranışını değiştirdiğini göstermiştir. Boğa piyasalarında (piyasanın yükselişte olduğu dönemlerde) sosyal medyadaki pozitif ve spekülatif içeriklerin etkisinin belirgin biçimde arttığı; bu durumun yatırımcı iyimserliğini ve özgüvenini yükselterek birlikte hareket etme (sürü) ve aşırı spekülasyona yol açtığı rapor edilmiştir. Buna karşılık, piyasanın durgun veya düşüşte olduğu dönemlerde sosyal medya paylaşımlarının etkisi görece zayıflamakta, yatırımcılar kayıp yaşamamak için daha temkinli davranmaktadır. Diğer bir çalışma ise sosyal medyada finansal yorum yapan uzmanların, bireylerin yatırım yapma niyetleri üzerindeki rolünü incelemiştir. Bu 2024 tarihli çalışmada anket yöntemiyle elde edilen bulgular, bireylerin finansal ürün/ hisse senedi alım niyetinde sosyal medyanın önemli bir faktör olduğunu ortaya koymuştur; yatırımcılar sosyal medyadaki uzman görüşlerini dikkate almakta ve sosyal medyayı finansal kararlarında aktif olarak kullanmaktadır. Özellikle genç ve yeni yatırımcı kitlesinin artışıyla birlikte, sosyal medyada karşılaşılan bilgiler yatırım kararlarını hızla etkileyebilmektedir. Nitekim 2020 yılında yerli yatırımcı sayısının rekor seviyelere ulaştığı bir dönemde, SPK Başkanı Ali Fuat Taşkesenlioğlu, borsaya yeni akın eden yatırımcılar için en büyük tehlikenin sosyal medyayı aktif kullanan piyasa dolandırıcıları olduğunu vurgulamıştır. Bu durum, sosyal medya kaynaklı söylenti ve tavsiyelerin yatırımcı psikolojisi ve davranışı üzerindeki güçlü etkisini göstermektedir. 

Yatırımcı Davranışlarının Sosyal Medya ile Şekillenmesi  

Reuters Enstitüsü (2016) tarafından yapılan bir anket, katılımcıların %51'inin her hafta haberlere erişmek için sosyal medyayı kullandığını ve %12'sinin sosyal medyayı ana haber kaynağı olarak gösterdiğini ortaya koymaktadır. Ayrıca, sosyal medya içeriğinin önemli bir kısmı borsalarla ilgilidir. Araştırmacılar, sosyal medya, haber medyası ve borsa arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Ancak, mevcut çalışmaların çoğu aynı anda tek bir haber kaynağına odaklanmaktadır. Bu nedenle, borsaların sosyal medyaya ve haber medyasına sistematik olarak farklı bir şekilde tepki verip vermediği sorusu cevapsız kalmaktadır. 

Blogların ve mikroblogların borsa piyasaları üzerindeki etkisinin incelenmesi nispeten yenidir. Son zamanlarda, bazı araştırmacılar mikroblog mesajlarından elde edilen duygu veya ruh hali ile borsalar arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Hesaplamalı dilbilim yöntemleri kullanılarak oluşturulan modellemelere dayanan araştırmalar bir hisse senedi ile ilgili paylaşımların işlem hacmi ve getiriler bağlamında tahmin yeteneği sağladığını göstermektedir. Ayrıca, son bulgulara göre medya karamsarlığı hisse senedi fiyatlarındaki düşüş hareketlerini tahmin edilebileceği bir gösterge yaratmaktadır. 

Twitter, finansal bilgi paylaşımı için tercih edilen bir sosyal medya platformu olması ve Twitter tabanlı işlem sistemlerinin yatırımcılar arasında popüler olması nedeniyle pek çok akademik çalışmada ilk bakılan sosyal medya platformu olmuştur. Twitter'da ifade edilen kamuoyu görüşlerinin borsa göstergelerinin performansı üzerinde önemli bir öngörü gücüne sahip olduğunu gösteren birçok kanıt mevcuttur. Ancak, bu alandaki araştırmacılar çoğunlukla gelişmiş piyasaları araştırırken, gelişmekte olan ekonomilerin piyasaları sosyal medya aracılığıyla bilgi yayılımı ışığında henüz tam olarak araştırılmamıştır. Yatırımcı davranışlarının irrasyonelliği ve hisse senedi piyasalarının verimsizliği ülkeler arasında aynı olmadığından, sosyal medya aracılığıyla edinilen bilgiler ışığında gelişmekte olan ekonomilerdeki hisse senedi piyasalarının davranışlarını incelemek zorunludur.  

Twitter, dünya çapında 330 milyon aktif kullanıcıya sahip popüler bir sosyal medya platformudur. Twitter'daki bilgilerin finans piyasaları üzerinde büyük bir etkisi olduğu görülmüştür; örneğin, 2013 yılında, Associated Press'in hacklenmiş Twitter hesabından Beyaz Saray'a düzenlenen bombalı saldırıyla ilgili yanlış bir haberin yayınlanmasının ardından ABD piyasaları 3 dakika içinde neredeyse %1 oranında değer kaybetmiş ve bu da ağır kayıplara yol açmıştır. Araştırmalar, olumsuz Twitter içeriğinin borsalar üzerinde olumlu içeriğe göre daha uzun süreli bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Bu durum, sosyal medya yöneticilerinin sosyal medya içeriklerini olumsuz içerik açısından dikkatlice izlemeleri gerektiğini göstermektedir.