Rebase Token Nedir?

Rebase Nasıl Çalışır?

Rebase mekanizması, kullanıcıların cüzdan bakiyesini veya token fiyatını doğrudan etkiler:

• Bazı projeler, arzı artırıp azaltarak fiyatı sabitlemeye çalışır. (Cüzdanınızdaki token sayısı değişir.)
• Bazı projeler ise, token fiyatını güncelleyerek getiriyi yansıtır. (Cüzdanınızdaki token sayısı sabit kalır, ama değeri artar.)

Kısacası: Rebase, tek bir model değil; farklı amaçlara göre uyarlanabilen bir mekanizmadır.

Rebase Token Türleri ve Kullanım Amaçları

1. Fiyat Odaklı Rebase (Price-Targeting)

Amaç, token fiyatını belirli bir seviyede sabitlemek.

• Çalışma mantığı: Eğer fiyat hedefin üzerindeyse yeni token basılır (pozitif rebase); fiyat hedefin altındaysa arz azaltılır (negatif rebase). Kullanıcıların cüzdanındaki token sayısı otomatik olarak artar ya da azalır.
• Örnek:
• Ampleforth (AMPL): 2019 ABD doları değerini baz alarak arzı ayarlamaya çalışan ilk popüler rebase token.
• Basis Cash (BAC): Stabil coin denemesi olarak piyasaya çıkmış ancak başarılı olamamış bir proje.

2. Getiri Odaklı Rebase (Reward-Rebasing)

Amaç, staking veya faiz gibi getirileri token fiyatına yansıtmak.

• Çalışma mantığı: Kullanıcının cüzdanındaki token miktarı sabit kalır. Getiriler yeni token basmak yerine token fiyatına eklenir.
• Örnek:
• Lido stETH: Kullanıcı 1 ETH stake ettiğinde 1 likit staking token stETH alır. Stake getirileri stETH’in fiyatına eklenir; yani cüzdanınızdaki adet sabit kalır, ama stETH’in fiyatı zamanla ETH’nin üzerine çıkar.
• Aave aToken’ler (ör. aUSDC): Kullanıcı mevduat faizi kazanırken, bakiyesi değişmeden token fiyatı artar.

Avantajları

• Fiyat İstikrarı: Belirli bir hedef fiyatı korumaya çalışır.
• Getiri Entegrasyonu: Kullanıcıya ek token basmadan, değer artışını fiyat üzerinden yansıtır.
• Deneysel Finans: Kripto ekosisteminde farklı ekonomik modellerin test edilmesine imkan tanır.

Dezavantajları ve Riskler

• Kafa Karışıklığı: Cüzdandaki token sayısı ya da fiyatı sürekli değiştiği için kullanıcılar ne olduğunu anlamakta zorlanabilir.
• İstikrar Garantisi Yok: Price-targeting rebase token’ler genellikle hedef fiyatı uzun vadede koruyamaz.
• Spekülasyon Riski: Rebase mekanizması çoğu zaman kısa vadeli hype yaratır.
• Uzun Vadede Belirsizlik: Token adedi artsa da azalsa da, toplam değerin hedef fiyata doğru “çekilmesi” yatırımcı beklentilerini hayal kırıklığına uğratabilir.

Sonuç

Rebase token’ler tek tip değildir.

• Ampleforth gibi projeler, esnek arz ile fiyat stabilizasyonunu test etti.
• Lido stETH gibi projeler ise, staking getirilerini kullanıcıya aktarmak için rebase mantığını fiyat üzerinden uyguladı.

Bu yüzden rebase kavramı, hem “ekonomik denge arayışı” hem de “getiri entegrasyonu” amacıyla farklı projelerde karşımıza çıkabilir.